| |
Ca Dao Lịch Sự Và Tế Nhị Đừng khinh dưa muối tương cà
Tuy không lịch sự nhưng mà tự do
Đời cha vo tṛn đời con bóp méo
Ăn nắm xôi dẻo nhớ nẻo nhà hàng
Chẳng ǵ tươi tốt bằng vàng
Chẳng ǵ lịch sự vẻ vang bằng tiền
Đêm qua trời sáng trăng rằm
Anh đi qua cửa em nằm không yên
Mê anh chẳng phải mê tiền
Thấy anh lịch sự có duyên dịu dàng
Thấy anh em những mơ màng
Tưởng rằng đây đấy phượng hoàng kết đôi
Thấy anh chưa kịp ngỏ lời
Ai ngờ anh đă vội dời gót loan
Thiếp tôi mê mẩn canh tàn
Chiêm bao như thấy anh chàng ngồi bên
Tỉnh ra lẳng lặng yên nhiên
Tương tư bệnh phát liên miên cả ngày
Nghĩ rằng duyên nợ từ đây
Xin chàng hăy lại chơi đây chút nào
Cho thiếp tỏ thiệt thấp cao!
Đi Đâu mà chẳng biết ta
Ta ở Kẻ láng vốn nhà trồng rau
Rau thơm rau húng rau mùi
Th́a là cải cúc đủ mùi hành hoa
Mồng tơi mướp đắng ớt cà
Bí đao đậu ván vốn nhà trồng nên
Anh giúp em đôi quang tám để cho bền
Mượn người lịch sự gánh lên kinh kỳ
Gánh lên chợ mới một khi
Mong cho đến chợ anh th́ nghỉ chân!
Đó chê đây, đây càng lịch sự
Đó ăn mâm vàng, đây ngự toà sen
Ai đâu mà chẳng biết ta
Ta ở Xóm Láng, vốn nhà trồng rau
Rau thơm, rau húng, rau mùi
Th́ là, cải cúc, đủ loài hành hoa
Mồng tơi, mướp đắng, ớt cà
Bí đao đậu ván vốn nhà trồng nên
Giúp em đôi quan tám dẻ cho bền
Mượn người lịch sự gánh lên chợ trời
Gánh đi ḷng những bồi hồi
Mong cho đến chợ c̣n ngồi nghỉ ngơi!
Anh kia lịch sự đi đàng
Mời anh hăy ghé vào hàng nghỉ ngơi
Tay nâng chén rượu toan mời
Tay gạt nước mắt thiếp ơi chàng về
Chàng về thiếp cũng như mê
Thiếp ở chàng về thiếp nghĩ làm sao
Đôi bên Đông liễu Tây đào
Dạ sầu ngao ngán làm sao bây giờ
Đào sâu th́ lắm ốc nhồi
Chồng ḿnh lịch sự nửa người nửa ta
Ghen lắm th́ đứt đuôi ra
Chồng ḿnh th́ tới tay ta phen này
Bốn phương sum họp một nhà
Miếng trầu lịch sự chén trà phong lưu
Cạn đồng th́ uống nước khe
Hết người lịch sự th́ ve Chệt già
Cạn đồng th́ uống nước khe (2)
Hết người lịch sự th́ ve người đần
Cái đóm là cái đóm đào
Thấy chàng lịch sự em trao điếu b́nh.
Đôi tay nâng lấy điếu b́nh
Mời chàng xơi thuốc thấu t́nh cho em
Người ngu chẳng biết xă giao
Những người lịch sự th́ nào ai chê
Lắm con thêm bận nhà hàng
Lắm nơi lịch sự hơn chàng, chàng ơi!
Chàng thôi thiếp cũng xin thôi
Hồ sen tát cạn, ai hôi mặc chàng
Lênh đênh ba bốn chiếc thuyền kề
Chiếc ra Hà Nội, chiếc về sông Dâu.
V́ tằm em phải hái dâu
V́ người lịch sự em ngồi rầu bên nong.
Lênh đênh chiếc bách giữa ḍng
Thương thân góa bụa pḥng không lỡ th́.
Gió đưa cây trúc ngă quỳ
Ba năm trực tiết c̣n ǵ là xuân?
Mê anh chẳng bởi túi tiền
Thấy anh lịch sự có duyên dịu dàng
Nước có lúc đỏ lúc vàng
Làm nơi lịch sự hơn chàng chàng ơi
Nước sông c̣n đỏ như vang
Nhiều nơi lịch sự hơn chàng, chàng ơi!
Nhà em rau muống tương cà
Tuy không lịch sự nhưng mà sạch trong.
Người thanh tiếng nói cũng thanh
Thấy em lịch sự ḷng anh cũng mừng.
Đêm trăng sáng chỉ có chừng
Đôi ta đă gặp th́ đừng xa nhaụ
Nhác trông lên mái tam quan
Thấy người lịch sự khôn ngoan có tài
Cho nên em chả lấy ai
Dốc ḷng chờ đợi một hai lấy ḿnh
Nhác trông nhà ngói năm gian
Thấy chàng lịch sự khôn ngoan có tài
Cho nên em chẳng lấy ai
Em quyết chờ đợi một vài ba đông.
Yêu anh em chẳng lấy chồng
Em dốc một ḷng chờ đợi lấy anh.
Phong lưu mỗi người một cách
Lịch sự mỗi người một kiểu
Rau răm cắt (hái) (ngắt) ngọn c̣n tươi (4)
Những nơi lịch sự th́ trời không xe
Những nơi chết rấp bờ tre
Trái duyên trái số trời xe duyên vào
Tiếc thay ba vuông nhiễu đào
Áo gấm không vá, vá vào áo tơi
Bực ḿnh thiếp lắm chàng ơi
Tiếc cây nứa tốt có sâu
Tiếc người lịch sự trên đầu có tang.
Tang chồng th́ bỏ tang đi,
Tang cha tang mẹ ta th́ tang chung.
- Tang cha tang mẹ trên đầu
Lẽ nào em dám bán sầu mua vui.
Ở sao cho được ḷng (vừa ḷng) người
Ở hẹp người cười ở rộng người chê
Chê là chê mất nề mất nắp
Cao chê ngỏng thấp chê lùn
Béo chê béo trục béo tṛn
Gầy chê xương sống xương sườn bầy ra
Ai về Phú Lộc gửi lời
Thư nầy một bức nhắn người tri âm
Mối tơ chín khúc ruột tằm
Khi tháng tháng đợi khi năm năm chờ
V́ t́nh ai lẽ làm lơ
Cắm sào quyết chí đợi chờ bến xuân
Ước sao chỉ Tấn tơ Tần (*)
"Sắc cầm ḥa hợp" lựa vần "quan thư" (*)
Đôi bên ư hiệp ḷng ưa
Đắp đền công thiếp lại vừa ḷng anh
Thiếp thời tần tảo cửi canh
Chàng th́ nấu sử xôi kinh kịp th́ (*)
Một mai chúa mở khoa thi (*)
Bảng vàng chói lọi có đề tên anh
Ghi Chú: * Tấn Tần: hai nước ở đời Xuân Thu bên Trung-quốc. Kẻ Tấn người
Tần: mỗi người một xứ khác nhau; Trong Kinh Thi có câu: "Quan quan thư cưu"
là như đôi chim thư cưu luôn luôn đi cặp đi đôi; Nấu sử xôi kinh là lo học
hành để đạt công danh; Xem Đại Việt Sử Thi Đặi Việt Sử Thi
Anh em cốt nhục một nhà
Kẻ sau người trước thuận ḥa cho vui
Quư hồ ăn ở tới lui vừa ḷng
Chợ Thốt Nốt có lập đài khán vơ
Chợ Cờ Đỗ tuy nhỏ mà đông
Thấy em buôn bán anh chẳng vừa ḷng
Để anh làm mướn kiếm từng đồng nuôi em
Khen ai khéo tạc nên dừa
Đấy trèo đây hứng cho vừa ḷng nhau
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa ḷng nhau
Miếng trầu của đáng là bao
Chẳng ăn cầm lấy cho nhau vừa ḷng
Nói đẩy đưa cho vừa ḷng bạn
Con sông Giang Hà chỗ cạn chỗ sâu
Nói đẩy đưa cho vừa ḷng bạn (2)
Thiếu chi người bạc vạn tiền mua
Núi kia ai đắp nên cao
Sông kia bể nọ ai đào nên sâu
Một ḷng sầu, năm bảy ḷng sầu
Đấy vui có biết đây sầu cùng chăng?
Muốn sao tháng đôi tuần trăng
Muốn sao đấy ở cho vừa ḷng đây
Trời mưa cho ướt lá dừa
Cho tươi lá cải cho vừa ḷng em
Cho em hái đọt rau dền
Nấu tô canh nấm dâng lên mẹ già
Xin trời đừng nắng chớ mưa
Râm râm gió mát cho vừa ḷng tôi
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa ḷng nhau
Thổi quyển phải biết chuyền hơi
Khuyên người phải biết lựa lời khôn ngoan
Trời sinh ra kiếp làm người
Hay ăn, hay nói, hay cười, hay chơi
Khi ăn th́ phải lựa mùi
Khi nói, th́ phải lựa lời chớ sai
Cả vui chớ có vội cười
Nơi không lễ phép chớ chơi làm ǵ
Đến đây (Tới đây) dầu đói giả no
Dầu khôn giả dại đặng ḍ ư em
Thủ khẩu như b́nh pḥng ư như thành |
