- Chẩn đoán bệnh
Tương Tư (chán ăn) trong ca
dao
KKhông rơ
Tác Giả
Nguyên nhân đầu tiên và phổ biến nhất của bệnh chán ăn theo như ca dao tả là
do thất t́nh hoặc tương tư. Lúc đó dẫu ăn cao lương mỹ vị bực nào cũng không
biết ngon. Ôi, trong tim vang dội chữ nhớ, nhớ… và nhớ…
“Nhớ ai cơm chẳng buồn ăn
Hồ bưng lấy bát lại dằn xuống mâm”
-
“Thương ai trong dạ lao lư
Cơm ăn đôi đũa rớt răng chừ không hay.”
-
“Ăn cơm sao được mà mời
Nước mắt lênh láng, ră rời hạt cơm.”
-
Nỗi nhớ khiến cho cô gái đau ḷng nh́n mâm thức ăn hấp dẫn mà sầu dâng như
sóng biển:
“Mâm thau chùi sáng
Để dưới ván thấy h́nh
- Cháo đậu xanh kia,
- đường cát trắng nọ,
- nhớ ḿnh quên ăn.”
-
Đặc biệt hơn, có anh chị v́ nhớ nhung mà ăn… không thèm nhai, nếu vậy th́
chắc chắc sau này sẽ đau bao tử v́ thất t́nh chứ không phải ho ra máu chết
như Lương Sơn Bá hay Trà Hoa Nữ:
“Ngủ mười đêm, đêm nào cũng nhớ
Ăn mười bữa, mười bữa quên nhai
Sầu tương tư ruột ngắn t́nh dài
Trách ông tơ bà nguyệt
- Xe chi một lát một ngày rồi chịu xa nhau.”
-
Trước mắt, người thất t́nh không chịu nhai cơm phải… mắc nghẹn:
“Cơm ăn cũng nghẹn, nước uống cũng nghẹn
Theo lời bạn hẹn, đứng giếng mà trông
Giếng th́ thấy giếng, mà không thấy người.”
-
Một ḿnh ên bỏ ăn đă đành, có khi v́ một người thất t́nh mà cả nhà nhịn đói
bởi hậu quả của nỗi đau bất ngờ đến bàng hoàng là:
“Em đang vút nếp đồ xôi
Nghe anh lấy vợ, thúng trôi nếp ch́m”.
-
Buồn quá không ăn đă đành, mà vui mừng hưng phấn quá, cũng không thiết ǵ
đến ăn uống. Hăy nghe cô nàng ham vui sau đây tâm sự:
“Em đang so đũa ăn cơm
Tai nghe hát hố đầu hôm trên này
Ra đi, chị đánh, mẹ rầy
Không đi, bạn ở trên này bạn trông.”
-
C̣n chàng th́ sợ ăn no quá sẽ ảnh hưởng đến mối t́nh đang dào dạt trong ḷng,
hay sợ nàng cho ḿnh là hạng ham ăn hóc uống:
“Cơm ăn mỗi bữa mỗi lưng
Uống nước cầm chừng, để dạ thương em.”
-
Khi chưa lấy được nhau, ăn ít v́ nhớ nhung, hồi hộp, c̣n lấy được cũng không
thèm ăn v́ quá hạnh phúc:
“Cơm trắng ăn với chả chim
Chồng đẹp vợ đẹp những nh́n mà no”
-
Nhưng ngoài lư do t́nh cảm, có những bữa ăn nuốt không nổi v́ quá kham khổ:
“Mẹ nghèo cơm hẩm cá ươn
Con ơi nín khóc mà thương mẹ nghèo”
-
Dầu bữa cơm của mẹ có đơn sơ đạm bạc nhưng vẫn chan chứa t́nh thương, chớ
bữa ăn “đổ mồ hôi sôi nước mắt” nhờ vả người dưng nước lă mới thật sự là
nuốt không trôi:
“Cơm cha cơm mẹ đă từng
Con đi làm mướn kiếm lưng cơm người
Cơm người khổ lắm mẹ ơi
Chả như cơm mẹ, vừa ngồi vừa ăn.”
-
Mà thường th́ chán ăn là chán cơm, tức bữa ăn cơ bản, h́nh như không ai chán
bánh!
|
