|
| |
 Sự Tích Con Dă Tràng
Có hai vợ chồng một ông già tên là Dă Tràng. Trong vườn họ có một hang rắn. Thường ngày làm cỏ gần đấy, ông già vẫn thấy có một cặp vợ chồng rắn hổ mang ra vào trong hang .
Một hôm, con rắn chồng ḅ ra khỏi hang một ḿnh. Ông nh́n vào, thấy rắn vợ nằm cuộn ở trong. V́ mới lột nên ḿnh mẩy của nó yếu ớt không cựa quậy được. Một lúc lâu rắn chồng ḅ trở về, miệng tha một con nhái đút cho vợ ăn .
Ít lâu sau . Dă Tràng lại thấy rắn vợ ḅ ra khỏi hang một ḿnh. Lần này rắn chồng đến kỳ lột, nằm im thiêm thiếp, lốt da cũ c̣n bỏ lại bên hang . Hồi lâu, rắn vợ trở về, theo sau một con rắn đực khác khá lớn. Dă Tràng thấy hai con ḅ đến cửa hang th́ dừng lại rồi quấn lấy nhau như bện dây thừng. Một lát sau, con rắn đực một ḿnh ḅ vào hang . Dă Tràng biết con rắn đực này toan làm ǵ rồị Ổng cảm thấy ngứa mắt, muốn trừ bỏ con rắn đó đi để cứu con rắn
chồng đang lúc suy nhược. Lúc đó bên ḿnh không có cái ǵ cả, ông bèn rút một mũi tên nhằm con rắn đực mới đến, bắn ngay một phát. Không ngờ mũi tên lại trúng vào đầu con rắn vợ chết tươi, c̣n con kia hoảng hồn chạy mất. Dă Tràng nghĩ cũng thương con rắn cái, nhưng trong cái thương có lẫn cả giận, nên ông chán nản bỏ đi về nhà. Từ đó ông không thèm để ư đến hang rắn nữạ Chừng dăm bảy ngày sau, một hôm Dă Tràng nằm vơng thuật chuyện vợ chồng con rắn cho
vợ nghe và vui miệng, ông kể luôn những việc ḿnh đă thấy và đă làm. Ông kể vừa dứt lời th́ bỗng nghe trên máng nhà có tiếng ph́ ph́. Cả hai người hốt hoảng nh́n lên th́ thấy có một con rắn hổ mang rất lớn, đuôi quấn lấy xà nhà, đầu vươn gần chỗ ông nằm, miệng nhả một viên ngọc. Ông vừa cầm lấy th́ bỗng nghe được tiếng rắn nói :
- Ông là ân nhân mà tôi cứ ngỡ là kẻ thù. Mấy hôm nay tôi đợi ông trên máng này chỉ chực mổ chết để báo thù cho vợ tôi . Nhưng hồi năy nghe ông kể chuyện rơ ràng, tôi mới biết là lầm. Xin biếu ông viên ngọc nghe nàỵ Đeo nó vào ḿnh th́ có thể nghe được mọi tiếng muông chim ở thế gian .
Từ kinh ngạc đến sung sướng, Dă Tràng nhận viên ngọc quư và từ đó không bao giờ rờị
Một hôm, Dă Tràng đang hái rau, tự dưng có một bầy quạ đến đậu ở mấy ngọn cau nói chuyện lao xao . Chúng nó bảo Dă Tràng như thế này : "Ở núi Nam có một con dê bị hổ vồ. Hăy lên đó lấy về mà ăn nhưng nhớ để ḷng lại cho chúng tôi với". Dă Tràng làm theo lời quạ, quả thấy xác một con dê trên núi Nam . Ông xẻo lấy một ít thịt xâu lại xách về. Đến nhà, ông vội mách cho xóm giềng biết mà đi lấy, không quên dặn họ để bộ ruột dê lại cho bầy quạ. Nhưng ông
không ngờ người trong xóm nghe tin ấy, đua nhau đi đông quá, thành ra họ lấy tất cả, chẳng chừa một tí ǵ.
Lũ quạ không thấy ruột dê, cho là Dă Tràng đánh lừa, bèn đổ xô đến vườn ông réo om ṣm. Thấy vậy ông biết là người trong xóm đă làm hại ḿnh, không giữ chữ tín với bầy quạ. Ông phân trần mấy lần nhưng bầy quạ không nghe, cứ đứng đó chửi măị
Tức ḿnh, ông bèn lấy cung tên ra bắn vào chúng. Chủ ư là để đuổi chúng đi chứ không định giết. Chẳng ngờ bầy quạ thấy vậy cho là ông lấy oán trả ân, liền cắp mũi tên có tên Dă Tràng ở đuôi, t́m dịp báo thù. Lúc bay qua sông, thấy một cái xác chết trôi, đàn quạ bèn đem mũi tên ấy cắm vào yết hầu xác chết. Khi quan sở tại đến làm biên bản, thấy mũi tên, liền đoán Dă Tràng là thủ phạm, sai lính bắt ông, hạ ngục.
Dă Tràng bị bắt bất ngờ, hết sức kêu oan, nhưng mũi tên là một chứng cớ sờ sờ làm cho ông đuối lư, đành chịu chui đầu vào gông . Tuy nhiên, ông vẫn một mực xin quan xét giải ông về kinh để vua phân xử.
Từ đề lao tỉnh, ông bị điệu đi . Dọc đường trời tối, bọn lính dừng lại quán ăn uống và nghỉ ngơi . Dă Tràng cổ bị gông, chân bị xiềng nằm trên đống rơm buồn rầu không ngủ được. Lúc trời gần rạng, ông nghe có một đàn chim sẻ bay ngang đầu nói chuyện với nhau :
- Nhanh lên ! Chuyến này sẽ không lo đói nữa mà cũng chả sợ ai đánh đuổi cả.
Một con khác hỏi :
- Của ai mang đến bỏ vương văi như thế ?
Con nọ trả lời :
- Của Vua nước bên kia . Họ toan kéo sang đánh úp bên nàỵ Ngày hôm qua, quân đội giáo mác kéo đi liên miên không ngớt. Nhưng xe thóc vừa sắp đến biên giới th́ bị sụp hầm đổ hết. Họ đang trở về lấy thứ khác cho nên chúng ta tha hồ chén.
Nghe đoạn, chờ lúc bọn lính thúc dục lên đường, Dă Tràng bảo họ :
- Xin các ông bẩm lại với quan rằng việc oan uổng và nhỏ mọn, không nên bận tâm, mà giờ đây chỉ nên lo việc quốc gia trọng đại thôi, và c̣n cấp bách nữa là khác.
Bọn lính tra gạn ông măi nhưng ông không nói ǵ thêm, chỉ nài rằng hễ có mặt quan, ḿnh mới tỏ bày rơ ràng.
Khi gặp mấy vị quan đầu tỉnh, Dă Tràng liền cho họ biết rằng Hiến Đế ở phương bắc đă sai tướng cầm quân sang đánh úp nước ḿnh. Hiện họ đang đóng quân đầy ở biên giới, chỉ v́ bị sụp hầm, xe lương đổ hết, chưa tấn công được. Bây giờ họ đang vận thêm lương, chờ đầy đủ sẽ vượt cửa ải sang Nam . Bọn quan tỉnh lấy làm lo lắng nhưng cũng cố hỏi ông có dám chắc như vậy không . Dă Tràng chỉ vào đầu ḿnh mà đoan rằng nếu có sai, ông sẽ xin chịu chết. Nhưng nếu
lời của ông đúng th́ xin bề trên thả ra cho . Ngay lúc đó, những tên quân do thám được tung đi tới tấp mọi ngơ để lấy tin . Và nội ngày hôm sau, Dă Tràng được thả v́ lời mách của ông quả không sai và vừa vặn đúng lúc để chuẩn bị đối phó với địch.
Được tha, Dă Tràng đi bộ lần về quê nhà. Bóng chiều vừa ngả, ông mới đến vùng Hồng Hoa . Ông t́m vào nhà người bạn rất thân là Trần Anh nghỉ chân .
Gặp lại bạn cũ, vợ chồng Trần Anh vui mừng khôn xiết. Nghe tin ông bị tra tấn giam cùm và suưt mất đầu, hai vợ chồng rất cảm thương bạn. Thấy bữa ăn tối thết bạn không có ǵ, Trần Anh xuống bếp bảo vợ :
- Bạn ta đến, lại gặp lúc trong nhà chả có ǵ ăn . Sẵn có cặp ngỗng, con nó đă khôn, ta làm thịt một con, ngày mai đăi bạn lên đường.
Người vợ bằng ḷng nhưng dặn chồng sáng sớm bắt ngỗng và cắt tiết vặt lông giúp ḿnh một tay .
Trong khi hai vợ chồng bàn tính th́ cặp ngỗng ở ngoài chuồng nghe được câu chuyện. Ngỗng trống bảo ngỗng mái :
- Ḿnh ơi ! Ḿnh hăy ở lại nuôi con, tôi sẽ đứng sẵn cho chủ nó bắt. Ngỗng mái không nghe, xin chết thay cho chồng. Nhưng ngỗng trống nhất quyết hy sinh, nên chạy ra sân từ giă đàn con :
- Con ơi ! Các con ở lại với mẹ nghe . Cha sẽ không bao giờ gặp lại các con nữạ
Song ngỗng mái vẫn lạch bạch chạy theo, đ̣i chết thay chồng cho bằng được.
Lúc bấy giờ Dă Tràng nằm trên bộ ván đặt kề cửa sổ nên nghe được tiếng ngỗng than thở. Ông bỗng thấy thương con vật vô tội chỉ v́ ḿnh mà phải ĺa đàn con bé bỏng. Ông toan nói trước với bạn, nhưng thấy bất tiện. Ông đành nghe ngóng ở chỗ chuồng ngỗng chờ lúc bạn ra bắt th́ sẽ cản lạị
Suốt đêm hôm đó tuy mệt mà ông không dám ngủ. Quả nhiên, vào khoảng canh tư, Trần Anh thức dậy bước ra chuồng. Ngỗng trống xua ngỗng mái chạy rồi vươn cổ để cho bắt. Trần Anh sắp cắt cổ ngỗng th́ Dă Tràng đă lật đật chạy xuống bếp nắm lấy đao . Ông nói :
- Xin bạn thả nó ra . Tính tôi không hay sát sinh . T́nh thân của đôi ta lọ phải cỗ bàn mới thân . Nếu bạn giết nó th́ tôi lập tức đi khỏi chỗ nàỵ
Thấy bạn có vẻ quả quyết, Trần Anh đành thả ngỗng ra, rồi giục vợ chạy đi mua tép về đăi bạn.
Cơm nước xong, Dă Tràng từ giă bạn lên đường về nhà. Đến ao, ông đă thấy vợ chồng ngỗng cùng với bầy con đứng chực ở đấỵ Ngỗng đực tặng Dă Tràng một viên ngọc và nói :
- Đa tạ ân nhân cứu mạng. Không biết lấy ǵ báo đền, chúng tôi xin tặng người viên ngọc này, mang nó vào người có thể đi được dưới nước dễ dàng không khác ǵ trên bộ. Nếu đem ngọc này xuống nước mà khoắng th́ sẽ rung động đến tận đáy biển.
Ngỗng lại nói tiếp :
- C̣n như con tép là vật đă thế mạng chúng tôi th́ từ nay, ḍng dơi chúng tôi sẽ xin chừa tép ra không ăn, để tỏ ḷng nhớ ơn !
Dă Tràng không ngờ có sự báo đáp quá hậu như thế, sung sướng nhận lấy ngọc rồi về.
Khi đến bờ sông, Dă Tràng muốn thử xem công hiệu của viên ngọc mới, liền cứ để nguyên áo quần đi xuống nước. Th́ lạ thay, nước rẽ ra thành một lối cho ông đi thẳng xuống đáy sông . Ông dạo cảnh hồi lâu rồi cầm viên ngọc khoắng vào nước nhiều lần để thử xem thế nàọ
Hôm đó, Long Vương và các triều thần đang hội họp ở thủy phủ bỗng thấy nhà cửa lâu đài và mọi kiến trúc khác bỗng nhiên rung động, cơ hồ muốn đổ. Ai nấy đều nháo nhác không hiểu duyên cớ. Vua lập tức truyền cho bộ hạ đi ḍ la sự t́nh.
Bộ hạ Long Vương theo con đường sóng ngầm lọt vào cửa sông th́ thấy Dă Tràng đang cầm ngọc khoắng vào nước. Mỗi lần khoắng như thế, họ cảm thấu xiêu người nhức óc. Tuy biết đích là thủ phạm, họ cũng không dám làm ǵ, chỉ tiến đến dùng lời nói khéo mời ông xuống chơi thủy phủ.
Gặp Long Vương, Dă Tràng cho biết đó là ḿnh chỉ mới làm thử để xem phép có hiệu nghiệm chăng . Long Vương và triều thần nghe nói, ai nấy đều xanh mặt. Nếu hắn làm thật th́ thế giới thủy phủ sẽ c̣n ǵ nữa ! V́ thế, Long Vương đăi Dă Tràng rất hậụ Ông muốn ǵ có nấỵ Cho đến lúc ông ra về, Long Vương c̣n đem vàng bạc tống tiễn rất nhiều để mong nể mặt.
Dă Tràng lên khỏi nước có bộ hạ của Long Vương tiễn chân về tới tận nhà mới trở lạị Bà con xóm giềng thấy ông đă không việc ǵ mà lại trở nên giàu có th́ ai cũng lấy làm mừng cho ông . Từ đó Dă Tràng rất quư hai viên ngọc. Ông may một cái túi đựng chúng và luôn luôn đeo ở cổ.
Một hôm Dă Tràng đi bộ nửa ngày đường đến nhà một người bà con ăn giỗ. Lúc đến nơi Dă Tràng sờ lên cổ giật ḿnh mới nhớ ra v́ vội vàng quá nên ông đă bỏ quên mất túi ngọc ở nhà. Ông thấy không thể nào an tâm ngồi ăn được. Mọi người đều lấy làm ngạc nhiên thấy ông vừa chân ướt chân ráo đến nơi đă vội cáo từ về ngay .
Nhưng khi về đến nhà, ông t́m măi vẫn không thấy túi ngọc đâu cả. Ông rụng rời cả ngườị Đi t́m vợ, vợ cũng không thấy nốt. Nóng ruột, ông lục lọi khắp nơi . Cuối cùng ông bắt được một mảnh giấy do vợ ông viết để lại gài ở chỗ treo áọ Trong đó, vợ ông nói rằng có người của Long Vương lên bảo cho biết hễ ai bắt được túi ngọc đưa xuống dâng Long Vương th́ sẽ được phong làm hoàng hậụ Bởi vậy bà ta đă trộm phép ông, đưa túi ngọc xuống thủy phủ rồi, không
nên t́m làm ǵ cho mệt. Đọc xong thư vợ. Dă Tràng ngất đi . Ông không ngờ vợ ông lại có thể như thế được. Ông cũng không ngờ âm mưu của Long Vương thâm độc đến nước ấỵ Nghĩ đến hai thứ bảo vật, ông tức điên ruột. Sau cùng, ông dự tính chở cát lấp biển thành một con đường đi xuống thủy phủ để lấy lại túi ngọc v́ ông c̣n nhớ cả đường lối đến cung điện của Long Vương . Mặc dầu mọi người can ngăn, ông cũng không nghe, bèn dọn nhà ra bờ biển làm công việc
đó. Ngày ngày ông xe cát chở đến bờ quyết lấp cho bằng được. Cho tận đến chết, Dă Tràng vẫn không chịu bỏ dở công việc. Chết rồi ông hóa thành con c̣ng c̣ng hay cũng gọi là con Dă Tràng ngày ngày xe cát để lấp biển. Tục ngữ có câu :
Dă Tràng xe cát biển Đông .
Nhọc ḷng mà chẳng nên công cán ǵ.
Hay là :
Công Dă Tràng hàng ngày xe cát,
Sóng biển dồn tan tác c̣n chi .
Hay là :
Con c̣ng c̣ng dại lắm không khôn .
Luống công xe cát sóng dồn lại tan .
Người ta nói ngày nay loài ngỗng sở dĩ không bao giờ ăn tép là v́ chúng nó nhớ ơn loài tép đă thế mạng cho tổ tiên ḿnh ngày xưa . Họ c̣n nói loài ngỗng có một cái mào trắng trên đầu là dấu hiệu để tang cho Dă Tràng để nhớ ơn cứu mạng. |
|
