Home T́m Ca Dao Trợ Giúp T́m Ca Dao Trang Chủ Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 
   

Ngôn ngữ Việt trong thế giới phẳng

Theo ḍng thời gian, đời sống ngôn ngữ lại nảy sinh một số từ mới, một số thành ngữ, một số câu hát nhại theo câu hát chính thống, hoặc để châm biếm hoặc tạo nên tiếng cười. Chúng chỉ sống một thời gian rồi tự biến mất, nhường chỗ cho đoạn đời "tiếng lóng" khác. Nhưng giờ đây cách nói chệch, nói lóng đang trở nên lan tràn và được sử dụng một cách bừa băi. Nó làm mất đi những nét đẹp, sự trong sáng của tiếng Việt và có nguy cơ trở thành căn bệnh khó chữa.

Tôi có một anh bạn là giáo viên người Nhật Bản. Anh kể không ít lần anh đă không hiểu người trong nước nói ǵ khi đă lâu mới về nước. Các câu chữ bị biến dạng, hoặc gộp với nhiều từ tiếng Anh để tạo ra một từ mới.

Tiếng Anh theo kiểu Nhật, và các kiểu viết tắt trong ngôn ngữ thoại trên mạng Internet giờ đă được Chính phủ Nhật Bản công nhận và đưa vào từ điển. Tôi cũng nói với anh, lâu nay tôi chẳng đi đâu, vậy mà cũng trở nên "mù chữ" v́ không đọc và hiểu được hết những ǵ người Việt nói và viết. Tuy chưa chính thức được công nhận, nhưng dường như những lối nói chệch, nói quá, nói lóng, nói đệm tiếng Anh cũng trở nên rất phổ biến ở Việt Nam .

Chúng ta dễ dàng bắt gặp ngay chính trên các phương tiện thông tin đại chúng những từ tiếng Anh như: em-xi (người dẫn chương tŕnh); cát-xê (tiền bồi dưỡng), sô (biểu diễn), lai-vờ-sâu (biểu diễn trực tiếp), nhạc clat-xích (nhạc cổ điển), nhạc căn-tri (nhạc đồng quê), các fan (người hâm mộ), hu-li-gân (côn đồ), teen (tuổi thiếu niên), top-hít (đứng đầu)... Họ dùng những từ ngữ ấy một cách tự nhiên như thể đó là những từ tiếng Việt mà ai cũng hiểu.

Cách nói nửa Tây nửa ta lại càng phổ biến hơn, đặc biệt là giới văn pḥng có tiếp xúc với người nước ngoài. Họ sử dụng ắp-đết (cập nhật), búc (đặt pḥng), chếch ao, chếch in (nhận trả pḥng), prồ (chuyên nghiệp), prốc-lầm (vấn đề); sua (chắc chắn), đít-cao (thảo luận)... một cách thành thạo và coi đó là thước đo của sự chuyên nghiệp.

Việc sử dụng các từ nước ngoài trong lĩnh vực khoa học công nghệ là không tránh khỏi v́ có quá nhiều thuật ngữ mới chưa được định nghĩa trong tiếng Việt. Nhưng với những từ vừa nêu trên, chúng ta dễ dàng t́m ra được từ thay thế, ngay như với từ "teen", ở tiếng Việt có thể kể ra những từ thay thế như: tuổi thiếu niên, tuổi mới lớn, tuổi ô mai, tuổi dậy th́, tuổi chanh cốm, tuổi xanh, tuổi học tṛ, tuổi trăng tṛn, tuổi mười bảy, tuổi vị thành niên...

Nhưng với xu hướng hiện nay, nếu dùng đúng nghĩa một cách quy chuẩn như vậy sẽ bị coi là "lúa" (tức là nhà quê). Phải dùng xen vào các từ nước ngoài, hoặc có thể ghép nghĩa, ghép âm vần mới được coi là mốt, là "sành điệu".

Chỉ trong vài năm trở lại đây, tiếng Việt đă bị bóp méo và sử dụng một cách bừa băi. Càng nói lùng bùng, khó hiểu càng được coi là lạ, sành điệu. Người sử dụng sẵn sàng ghép thêm những vần mới chẳng liên quan ǵ tới câu chính, hoặc những từ có nghĩa khác mang tính phản cảm và trần trụi. Như khi khen ai đẹp th́ được dùng là "đẹp dă man" hoặc "hơi bị ngon".

Những từ như "sến" (t́nh cảm ướt át), "chuối" (hành động nhàm chán không đâu vào đâu), "leng keng", "chập cheng" (thần kinh có vấn đề), "mít ướt" (dễ mủi ḷng, dễ khóc), "dở hơi ăn cám lợn" (kỳ cục) được dùng quen thuộc đến độ khi yêu cầu người nói phải thay bằng một từ tương đương đă khiến không ít người lúng túng.

Đă từng có thời những từ lóng: sức mấy, cực kỳ, bóc lịch, ổ quỷ, sách ba xu,  trái cấm, xế hộp, âm lịch, xưa rồi Diễm ơi, chảnh, xù... đă được được coi là những từ rất mới. Nhưng giờ đây đă được thay thế bằng những từ không thể đoán hết nghĩa, đặc biệt là những từ dùng theo kiểu nói chệch: đúng roài (đúng rồi), khoái lém (khoái lắm), sao dị (sao vậy), chít ĺn (chết liền), bít rùi (biết rồi), iu (yêu), d́a (về), đâu g̣i (đâu rồi), ch́u (chiều), dị (vậy), ù (ừ), mừ (mà), bùn (buồn), hic hic (thể hiện trang thái buồn), ha ha (thể hiện trạng thái vui), trùi ui (trời ơi), wen (quen), thik (thích), bb (tạm biệt)...

Trước đây ngôn ngữ này được giới trẻ dùng để chat hoặc nhắn tin cho nhanh, nhưng hiện nay nó lan nhanh trong ngôn ngữ đời thường. Lúc đầu cũng nhiều người phản ứng, cho là không thuận tai, khó đọc, nhưng dần dần cũng thấy ngộ ngồ rồi học theo một cách dễ dăi.

Trong chiều hướng hiện nay, nó đang dần vượt qua khuôn phép và mang ư nghĩa xấu, khiến nhiều người lo ngại, cho đây là sự "ô nhiễm" trầm trọng của tiếng Việt. Tuy nhiên xét theo một khía cạnh khác, nó đă phản ánh sự thay đổi trong lối sống của giới trẻ, là sự giao thoa của các nền văn hóa mà trong đó ngôn ngữ là điều dễ thấy nhất.

Thời gian có mặt của tiếng lóng chưa lâu, nó mới chỉ là một trào lưu mới, nên chưa thể khẳng định sự tồn tại lâu dài của nó. Hơn nữa, sự vay mượn từ ngữ tiếng nước ngoài luôn xảy ra đối với mọi ngôn ngữ, nên nếu có sự kiểm soát của cơ quan hay tổ chức có đủ quyền lực để quyết định về những trường hợp vay mượn cụ thể, sẽ bảo vệ được sự trong sáng của tiếng nói dân tộc.

Mẹ chồng tôi dạo gần đây hay có cách nói chuyện thêm vào phía sau mỗi câu nói: "Nói cho vuông". Tôi không hiểu lắm nghĩa của từ này, nhưng có vẻ nó giống với từ "nói thế cho nhanh". Tôi cũng nghe đâu đó một vài bạn trẻ sử dụng từ này, nhưng sự lặp lại thường xuyên của một người lớn tuổi khiến tôi không khỏi băn khoăn. Nó giống như một thứ "gia vị", gia giảm tùy theo người nói, nhưng nếu quá đậm th́ sẽ khó được chấp nhận.

Thằng cháu nội của bà mới qua tuổi tập nói cũng đang dùng những từ như thế để đối đáp với bà. Nó nói: "Buồn như con chuồn chuồn", "chán như con gián", hay "nhỏ như con thỏ", "lớn như con lợn"...  người lớn nghe chỉ cười, có khi c̣n khen là "thông minh" nữa.

Vẫn biết là cháu giỏi bắt chước theo người lớn, nhưng cứ nếu thế này th́ con tôi sẽ mất dần đi khả năng cảm thụ vẻ đẹp của ngôn ngữ Việt. Tôi sợ rằng một ngày kia hai bà cháu sẽ nói chuyện không c̣n những từ "dạ", "thưa" mà theo ngôi xưng "You" (bạn) và "I" (tớ) kiểu rất Tây. Một thế giới phẳng đang hiện hữu ngay ở nhà tôi

 

Tường Hương

 

 

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Hỗ Trợ Kỹ Thuật

Hoàng Vân, Julia Nguyễn

Web Database

Nguyễn Hoàng Dũng
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 03/12/18