|   | 
		
		 ĐỊA DANH DU LỊCH HÀ NAM - ĐỊA ĐIỂM 
		DU LỊCH HÀ NAM Hà Nam là tỉnh ở phía nam châu thổ 
		sông Hồng, cửa ngơ phía nam của thủ đô Hà Nội. Phía bắc tỉnh Hà Nam giáp 
		Hưng Yên và Hà Tây, phía đông giáp Thái B́nh, phía tây giáp Hoà B́nh, 
		phía đông nam và nam giáp Nam Định và Ninh B́nh. Địa h́nh của tỉnh đa 
		dạng bao gồm chủ yếu là vùng đồng bằng chiêm trũng, vùng đồi núi, nửa 
		đồi núi. Tỉnh có hai con sông lớn chảy qua đó là sông Đáy và sông Châu 
		Giang.  
		Đất đai của tỉnh phần lớn là đất phù sa, độ ph́ nhiêu cao, thuận tiện 
		cho việc phát triển canh tác cây trồng, đặc biệt là cây lương thực và 
		cây hoa màu.  
		Khí hậu nhiệt đới, chia làm hai mùa: mùa khô từ tháng 11 năm trước đến 
		tháng 4 năm sau, mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10. Nhiệt độ trung b́nh 
		năm khoảng 23ºC.  
		Tỉnh Hà Nam có nhiều tiềm năng về trồng cây lương thực, cây hoa màu.Hà 
		Nam là địa phương có nền văn hiến lâu đời. Trong các cuộc kháng chiến 
		chống Pháp và chống Mỹ, thị xă đă bị san phẳng tới ba lần. Ngày nay, thị 
		xă Phủ Lư là trung tâm văn hoá, chính trị, kinh tế của tỉnh. Tỉnh tuy 
		nhỏ nhưng có khá nhiều di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh. như Núi 
		Cấm, Ngũ Động Sơn, chùa Bà Đanh, hang Luồn, động Cấm Khả Phong... Tỉnh 
		cũng có nhiều lễ hội truyền thống trong đó hội vật vơ Liễu Đôi đă nổi 
		tiếng cả nước KHU DU LỊCH HỒ TAM TRÚC HÀ NAM:
		 
		
		 Khu 
		du lịch hồ Tam Chúc thuộc xă Ba Sao huyện Kim Bảng, cách thị xă Phủ Lư 
		khoảng 12km trên tuyến quốc lộ 21A tiếp giáp với Hoà B́nh và Hà Tây, 
		cách khu du lịch Hương Sơn khoảng 3km đường leo núi. Tổng diện tích khu 
		du lịch là 1042 ha, trong đó hồ có diện tích 720ha, khu vực hồ Tam Chúc 
		đang được tiến hành lập quy hoạch xây dựng dự án đầu tư xây dựng cơ sở 
		hạ tầng, tạo ra khu du lịch sinh thái nghỉ cuối tuần bao gồm các sản 
		phẩm du lịch chính là: Du lịch trên hồ, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch leo 
		núi, thể thao và vui chơi giải trí  
		 
		 
		 
		--------------------------------------------------------------------------------
		 
		 
		LONG ĐỌI SƠN HÀ NAM:  
		
		 Chùa 
		nằm trên núi Đọi Sơn thuộc xă Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam, cách Phủ 
		Lư khoảng 8 km về phía Bắc. Chùa Đọi được xây dựng vào năm 1054 và được 
		trùng tu năm 1118-1121. Đây là ngôi chùa cổ có nhiều nét văn hoá nghệ 
		thuật kiến trúc tinh xảo, mang đậm dấu ấn qua các thời kỳ lịch sử. Hàng 
		năm vào ngày 21/3 âm lịch chùa Đọi Sơn mở hội. Với vị trí địa lư thuận 
		lợi, phong cảnh thiên nhiên đẹp, nơi đây sẽ là một điểm du lịch khá hấp 
		dẫn.  
		Chùa Long Đọi Sơn c̣n có tên chữ là Diên Linh tự do vua Lư Thánh Tông và 
		Vương phi Ỷ Lan chủ tŕ xây dựng từ năm 1054. Đến đời Lư Nhân Tông, nhà 
		vua này tiếp tục xây dựng phát triển và xây tháp Sùng Thiện Diên Linh từ 
		năm 1118 đến năm 1121.  
		Sau ba trăm năm đứng vững th́ đến đầu thế kỷ XV, khi giặc Minh xâm lược 
		nước ta, chùa và tháp đă bị phá hủy hoàn toàn. Riêng bia v́ không phá 
		nổi, chúng đă lật đổ xuống bên cạnh núi, ngôi chùa trở nên hoan phế hoàn 
		toàn. Măi đến năm Tự Đức thứ 13 (1860) nghỉa là 170 năm sau khi giặc 
		Minh tàn phá nhân dân trong vùng mới cho sửa sang lại thượng điện, tiền 
		đường, gác chuông, nhà tổ...Đến năm 1864, chùa lại tiếp tục sửa hành 
		lang, đúc tượng Di Lặc, đúc khánh đồng và đúc khánh đá do sư tổ đời thứ 
		5 là Thích Chiếu Trường chủ tŕ xây dựng hoàn chỉnh 125 gian, từ đó trở 
		thành trường Bắc Kỳ Phật giáo. Ngôi chùa lúc này được dựng theo kiểu nội 
		công ngoại quốc. Tại tiền đường, thượng điện tượng Phật rất nhiều. Hai 
		bên chùa là 18 gian hành lang thờ thập bát La Hán.  
		Các di vật của chùa Long Đọi Sơn c̣n giữ được như tấm bia Sùng Thiện 
		Diên Linh. Bia được dựng ngay cổng chính, trước ṭa tam bảo. Bia cao 
		2,88m, rộng 1,4m đặt trên đế đá chạm rồng, h́nh chạm khắc và hoa văn 
		trang trí trên bia mang đậm phong cách thời Lư. 6 pho tượng Kim Cương 
		trong 8 pho có từ ngày xưa và bốn pho tượng đầu người ḿnh chim là những 
		hiện vật rất quư báu đối với việc nghiên cứu văn hoá nước ta cách đây 
		gần một thiên niên kỷ  
		Những pho tượng kim cương ấy có pho bị mất đầu có pho bị sứt gẫy đều 
		được đắp lại bằng xi măng. Các pho tượng Kim Cương ở chùa Đọi có kích 
		thước xấp xỉ nhau, cao bằng người thực, khoảng 1,6m đứng chống gươm 
		trước bụng. Tượng được tạc bằng đá khối, phục trang theo lối vơ quan. Lá 
		chắn che trước ngực, áo giáp ngoài được trang trí tỉ mỉ bằng h́nh hoa 
		cúc, h́nh xoắn. Trên toàn thân áo c̣n rải rác những bông hoa nhỏ nhiều 
		cánh. Cán gươm được trang trí h́nh ho cúc dây. Tượng được tạc nổi một 
		phần theo kiểu phù điêu về phía đằng trước, phía sau lưng lẫn luôn vào 
		khối đá. Tượng đứng thẳng, hai chân hơi dơng theo thế đứng vững chăi của 
		người lính gác, hay tay khuỳnh chống gươm trước bụng, đầu đội mũ trùm 
		tai, mặt tṛn trặn, nhẹ nhơm.  
		 
		Tượng đầu người ḿnh chim mang h́nh tượng nghệ thuật trong thần thoại Ấn 
		Độ, gọi là tượng chim thần Ki-na-ri. Tượng được tạc bằng đá ráp, cao 
		40cm, tạc một h́nh người nửa dưới là chim, chân và cánh thể hiện rất rơ, 
		chân có móng, đuôi nhiều lông cao vút. H́nh tượng người rất thực. Trên 
		đầu tượng, tóc tết thành h́nh cầu, vắt ngang trán là một vành khăn rủ 
		xuống ngang vai. Trên hai cánh chim là những đường cong khắc ch́m ṿng 
		quanh vành ngoài, bên trong có những đường xoáy trôn ốc được cách điệu 
		theo h́nh hoa lá chạm nổi. Thu hút nhất ở tượng là bộ mặt. Đây là bột 
		mặt trầm tư, đôi mày thanh tú và dài, cặp mắt hơi xếch, đuôi mắt dài hơn, 
		quặp xuống, làm môi khép lại thoáng như có nụ cười. Mũi dọc thẳng, cao. 
		Bộ tóc phía trên đầu được thắt bằng một dải điểm hoa, tạo thành búi trên 
		đỉnh đầu. Đây là những mô típ trang trí của thế kỷ XI-XII.  
		 
		 
		--------------------------------------------------------------------------------
		 
		 
		DANH THẮNG BÁT CẢNH SƠN HÀ NAM:  
		
		 Từ 
		thị xă Phủ Lư, theo quốc lộ 22 đi 13km là đến quần thể danh thắng Bát 
		cảnh sơn (hoặc có thể đi từ Đồng Văn theo quốc lộ 60). Dăy Bát Cảnh Sơn 
		đứng bên tả ngạn sông Đáy, dựa lưng vào ṿng cung Nam Công (Kim Bảng - 
		Hà Nam và Tuyết Sơn, Hương Tích - Hà Tây), tạo thành thế núi h́nh sông 
		kỳ thú.  
		Xưa kia, ở Bát Cảnh Sơn có 8 ngôi chùa và một ngôi miếu thờ thổ đại thần 
		linh được bài trí xây dựng theo thuyết bát quái ngũ hành. Ngày nay, một 
		số cảnh quan đă bị hư hại nhưng hàng năm khách văn cảnh chùa Hương và 
		khách du lịch thập phương vẫn về thăm với một số lượng khá đông. Quần 
		thể Bát cảnh hiện c̣n là:  
		Đền Tiên Ông được xây dựng vào đời vua Trần Nhân Tông trên lưng chừng 
		núi Tượng Lĩnh. Từ km 13 quốc lộ 22, theo đường đá thoai thoải tới phía 
		bắc chân núi Tượng Lĩnh, qua 5 gian nhà khách, 3 gian nhà tổ, du khách 
		đi 108 bậc đá lên đền. Hiện đền y c̣n lưu giữ được nhiều thần phả, sắc 
		phong và nhiều đồ thờ tự quư hiếm như hoành phi, đại tự, câu đối, bát 
		hương bằng đá, bằng đồng.  
		Đền Tiên Ông thờ Nam thiên đại thành hoàng Thánh tổ Thiên vương Bồ Tát - 
		Người đă lập ngôi chùa dưới chân núi động Tam Giáo để thờ Phật và thờ tổ 
		tiên cha mẹ, gọi là chùa Tam Giáo. Các pho tượng được thờ ở nơi rất linh 
		thiêng, trải bao lần đền bị chiến tranh giặc giă phá hủy, pho tượng đă 
		nhiều phen bị mang đi nhưng không ai đụng tới được. Nhiều vị vua, chúa 
		như Lê Thái Tổ, Lê Dụ Tông, Trịnh Doanh, Trịnh Tùng, Trịnh Sâm, Mạc Phúc 
		Hải đă tới thăm đền. Tương truyền, Lê Quư Đôn, Nguyễn Huy Oánh là con 
		cầu tự của ngài.  
		 
		 
		--------------------------------------------------------------------------------
		 
		 
		CHÙA TAM GIÁO HÀ NAM:  
		
		 Chùa 
		Tam Giáo: hay c̣n gọi là chùa Ông. Từ đền Tiên Ông, men theo sườn núi 
		khoảng 1km là đền chùa Tam Giáo, Chùa Tam Giáo xưa kia có hàng trăm gian 
		với hàng trăm pho tượng Phật uy nghi tráng lệ. Chùa được xây dựng dưới 
		chân núi, ở đây có một suối nước chảy từ ḷng núi ra. Trên đường từ đền 
		Tiên Ông đến chùa Tam Giáo trước đây có rất nhiều hang động đẹp, đến nay 
		do biến động của thiên nhiên, do sự khai thác của con người, nhiều hang 
		đă bị phá hủy.  
		Không chỉ có thế núi song thu hút ḷng người mà Tượng Lĩnh c̣n được coi 
		là nơi phát tích truyện dân gian Trầu Cau, một câu chuyện lien quan đến 
		tập tục ăn trầu của người Việt. Nơi đây hiện tại vẫn c̣n địa danh suối 
		Cau trong dăy núi đá vôi (nay gọi là suốt Tân Lang) và chợ Trầu (này là 
		chợ Giầu).  
		Với cảnh quan thiên nhiên kỳ thú, với những dấu tích xưa c̣n lại, quần 
		thể Bát Cảnh Sơn nếu được khai thác đúng hướng chắc chắn sẽ trở thành 
		một điểm du lịch sinh thái - văn hoá hấp dẫn trên đất Kim Bảng, Hà Nam.
		 
		 
		 
		--------------------------------------------------------------------------------
		 
		 
		DANH THẮNG ĐỀN TRÚC - NGŨ ĐỘNG SƠN HÀ 
		NAM:  
		
		 Khu 
		danh thắng đền Trúc - Ngũ Động Sơn thuộc thôn Quyển Sơn, xă Thi Sơn, 
		huyện Kim Bảng, cách thị xă Phủ Lư hơn 7km theo quốc lộ 21. Đền Trúc nằm 
		ven bờ sông Đáy, dưới chân núi Thi Sơn nên thơ,chung quanh đền là khu 
		rừng trúc có tuổi đời hàng trăm năm. Đền thờ vị anh hùng dân tộc Lư 
		Thường Kiệt khi đi chinh phục giặc phương Nam đă dừng chân nơi đây. Sau 
		khi đại thắng trở về ông lại dừng chân trên núi ăn mừng chiến thắng.  
		Di tích đền Trúc có 32 sắc phong của các triều đại phong kiến. Ngày 
		20-1-1994, Nhà nước đă công nhận đền Trúc và Ngũ Động Sơn là di tích 
		lịch sử văn hóa. Cạnh đền Trúc là núi Cấm (hay núi Cuốn Sơn) rộng khoảng 
		10ha. Trong ḷng núi là Ngũ Động Sơn gồm năm động liên hoàn ăn sâu vào 
		trong ḷng núi. Lối vào động ở trên cao, nh́n ra mặt sông Đáy. Lối ra 
		nằm ở bên kia vách núi, do vậy không khí trong động rất thoáng mát. Cảnh 
		trí ở đây rất đặc biệt: lúc b́nh minh ánh sáng rực rỡ rọi vào phản chiếu 
		những sắc màu lung linh trên vách động; buổi trưa ánh nắng lọt qua những 
		kẽ lá trước cửa động tạo thành màu xanh nhạt và buổi chiều là màu tím 
		huyền ảo bởi ánh hoàng hôn. Từ động này, một ngách nhỏ sẽ dẫn du khách 
		đến các động tiếp theo. Điều kỳ lạ là thạch nhũ ở các động này rất khác 
		nhau về cách tạo h́nh, tạo dáng: có cái mọc từ vách động, trần động rủ 
		xuống, có cái lại nhô lên từ mặt đất. Màu sắc nhũ, độ xốp, độ bóng của 
		các nhũ đá cũng rất khác nhau. Những nhũ đá ẩn sâu trong bóng tối khi có 
		ánh sáng rọi vào do hơi nước phản chiếu ngời lên long lanh như châu 
		ngọc...  
		Đến Ngũ Động Sơn du khách sẽ được chiêm ngưỡng muôn h́nh kỳ lạ của nhũ 
		đá và nghe thấy những bản ḥa tấu của gió, của đá trong một sân khấu 
		thiên nhiên đầy huyền ảo.  
		 
		 
		--------------------------------------------------------------------------------
		 
		 
		CHÙA BÀ ĐANH HÀ NAM:  
		
		 Chùa 
		Bà Đanh có tên chữ là Bảo Sơn tự, tọa lạc tại thôn Đanh Xá xă Ngọc Sơn 
		huyện Kim Bảng. Cũng như các ngôi chùa khác, chùa Bà Đanh thờ Phật, song 
		ở chùa Bà Đanh ngoài tượng Bồ Tát c̣n có tượng của Thái Thượng Lăo Quân, 
		tượng Nam Tào, Bắc Đẩu và các tượng của tín ngưỡng Tứ Phủ, một tín 
		ngưỡng dân gian Việt Nam. Có tượng của hệ thống Tứ Phủ v́ chùa thờ Tứ 
		Pháp. Sự tích Tứ Pháp với các bà mẹ Mây(Pháp Vân), Mưa (Pháp Vũ), Sấm 
		(Pháp Lôi), Chớp (Pháp Điện) như là sự hỗn dung giữa Phật giáo với tín 
		ngưỡng dân gian bản địa đă được chép trong Truyện Man Nương của Lĩnh Nam 
		chính quái (Trần Thế Pháp, thế kỷ XIV, Vũ Quỳnh - Kiều Phú, 1492).  
		Câu chuyện về gốc tổ Tứ Pháp được h́nh thành từ mẹ Phật Man Nương đă lan 
		truyền khắp vùng đồng bằng Bắc bộ và cũng được lưu hành ở đây. Người dân 
		Kim Bảng tin rằng, từ khi thờ Tứ Pháp, vùng Bắc Ninh được mưa thuận gió 
		hoà, phong đăng hoà cốc, mùa màng bội thu. Do vậy, họ bèn họp nhau lên 
		xứ bắc để xin chân nhang về thờ. Các làng Vân Lâm, Đặng Xá, Vân Châu, 
		Bầu thôn, Bài Lễ... đă xin chân nhang, tạc tượng Tứ Pháp để thờ, từ đó, 
		tục thờ Tứ Pháp lan truyền ở các xă vùng ven sông Đáy trên đất Hà Nam.
		 
		Theo người xưa kể lại th́ dân làng Đanh cũng đang có ư định xin chân 
		nhang ở Bắc Ninh về thờ th́ xảy ra một câu chuyện lạ. Là từ trước ở vùng 
		này luôn gặp mưa to, gió lớn, mất mùa đói kém diễn ra liên miên. Cho đến 
		một hôm, một cụ già cao tuổi trong làng nằm mộng thấy một người con gái 
		trẻ trung, xinh đẹp, đoan trang có khuôn mặt phúc hậu hiện ra nói rằng: 
		Ta được thần cho về đây để chăm nom và chỉ khu rừng đầu làng làm nơi 
		dựng chùa  
		Ngôi chùa ban đầu được xây dựng tranh tre nứa lá đơn sơ, đến năm Vĩnh 
		Trị, đời Lê Hy Tông, khu rừng mới được mở mang quang đăng để xây chùa 
		lại cho khang trang. Khu vực này cấm người dân làm nhà ở nên cảnh chùa 
		càng thêm trang nghiêm, vắng vẻ. Ngôi chùa được xây dựng ít lâu th́ có 
		một cây mít cổ thụ ở quanh chùa bỗng dưng bị gió to quật đổ. Dân làng đă 
		đẵn lấy gỗ để t́m thợ về tạc tượng.  
		Bỗng nhiên có một khách thập phương t́m đến chùa nói rằng ḿnh làm nghề 
		tạc tượng và được báo mộng đến đây. Người khách tả h́nh dáng và dung 
		nhan người con gái đă báo mộng th́ thấy giống hệt vị thần đă báo mộng 
		cho cụ già trong làng. Năm ấy gặp mùa mưa lũ, nước sông dâng cao, tạc 
		tượng gần xong th́ dưới bến nước trước chùa có vật lạ, nửa nổi, nửa 
		ch́m, không trôi theo ḍng nước, đẩy ra mấy lần lại thấy trôi trở lại. 
		Thấy chuyện lạ, dân làng vớt lên xem th́ hoá ra đó là một cái ngai bằng 
		gỗ bèn rước ngay vào chùa. Thật lạ lùng, pho tượng tạc xong th́ đặt vừa 
		khít vào ngai. Từ đó trong vùng mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu, 
		tiếng đồn Thánh Bà Bảo Sơn linh ứng lan truyền khắp nơi, khách thập 
		phương về lễ rất đông. Những người làm nghề sông nước xuôi ngược qua 
		đoạn sông này gặp mùa lũ đều lên chùa thắp hương cầu mong yên ổn.  
		Ngôi chùa ngày nay đă qua nhiều lần tu sửa. Chùa quay mặt ra hướng nam 
		mạn sông Đáy. Phía ngoài cùng, giáp với đường đi và gần bờ sông là cổng 
		tam quan của chùa. . Ngày thường, khách ra vào lễ chủ yếu đi bằng cửa 
		bên , chỉ khi nào nhà chùa có đại lễ th́ cửa chính ở giữa mới được mở.
		 
		Chùa Bà Đanh là một hệ thống tổng thể bao gồm nhiều công tŕnh với gần 
		40 gian nhà. Theo nhân dân địa phương cho biết th́ các công tŕnh c̣n 
		lại đều được xây dựng từ thế kỷ XIX trở lại đây. Trong nhà thượng đường 
		của chùa Bà Đanh, có nhiều tượng thờ như tượng Tam thế, tượng Ngọc Hoàng 
		và thái thượng Lăo Quân, tượng Bà Chúa Đanh. Có thể coi pho tượng Bà 
		Đanh là một trung tâm của chùa. Tượng được tạc theo tư thế toạ thiền 
		trên chiếc ngai đen bóng (chứ không phải là toà sen), với khuôn mặt đẹp, 
		hiền từ, đầy nữ tính, gần gũi và thân thiết, chứ không có dáng vẻ siêu 
		thoát, thần bí như các tượng Phật khác. Sự hài hoà giữa pho tượng và 
		chiếc ngai tạo nên vẻ hấp dẫn của nghệ thuật điêu khắc chùa Bà Đanh  
		Nguồn: saigontoserco
  |