| 
				  Ông Gốc 
				  Trích từ Bentre.gov.vn 
				Ông 
				Gốc tên thật là Vơ Hữu Vai, sinh năm 1815, là một nông dân miền 
				Trung thuộc phủ Quy Nhơn (B́nh Định), theo những đoàn người di 
				dân bằng ghe bầu vào Nam dưới triều Tự Đức đến lập nghiệp ở vùng 
				đất cạn sông Vàm Cỏ Đông (nay thuộc tỉnh Long An). Ông lấy vợ 
				người địa phương họ Huỳnh, sau đó chuyển sang họ vợ thành Huỳnh 
				Văn Vai. Năm 1862, khi phong trào chống Pháp ở miền Đông Nam Bộ 
				hy sinh, lực lượng kháng chiến dần dần tan ră, địch khủng bố, 
				bắt bớ nhiều người, ông t́m cách chạy về miệt Bến Tre, Trà Vinh. 
				Thuở ấy vùng đất An Hóa cũng như các cù lao Minh, cù lao Bảo, 
				đất đai c̣n hoang vu, nhiều nơi là rừng rậm. Khi ghe ông đi qua 
				trạm gác do quân Pháp đặt ở Giao Ḥa, ông bị buộc phải trở lại 
				v́ không có giấy thông hành hợp pháp. Ông căi lại chúng:
				 
				- Sông 
				rạch của người Việt, th́ người Việt có quyền tự do đi lại, sao 
				các ông lại cấm?  
				Sau 
				một hồi căi vă, thấy chúng vẫn kiên quyết không thay đổi ư kiến, 
				ông đành phải quay thuyền trở lại, vừa bực tức vừa căm giận. Bọn 
				lính gác nghe ông chửi bèn dùng xuồng rượt theo, bắt ông lại để 
				hỏi tội. Trên ghe chúng, chỉ có một thằng lính Tây và hai tên mă 
				tà người Việt. Vốn là tay giỏi vơ nghệ, ông chờ cho ghe chúng 
				cặp sát ghe ông, bất ngờ ông đạp mạnh một cái, làm chiếc ghe 
				cḥng chành rồi bị lật úp. Mặc cho tên chủ và hai tên tớ ngoi 
				ngóp dưới sông, ông dong buồm chạy thẳng về Mỹ Tho. Do giặc báo 
				tin cho nhau, ông bị bọn chúng đón bắt và giam hơn một năm trời 
				mới thả ra.  
				Lần 
				thứ hai, ông quyết định trở lại vùng đất cù lao để t́m một chỗ 
				định cư, lập nghiệp. Lần này, ông không đi theo ngă kênh Giao 
				Ḥa nữa mà chạy thuyền men bờ biển, đến cửa Ba Lai th́ ngược 
				ḍng lên măi. Đến chiều tối, ông dừng lại cơm nước và nghỉ qua 
				đêm. Không ngờ đến gần sáng, nước thủy triều xuống, ghe ông bị 
				một gốc cây đâm thủng và mắc ở đó. Ông nói với bà vợ cùng đi 
				theo: "Chắc ông bà xui khiến như thế nào đây nên mới có chuyện 
				này!"  
				Ông 
				lên bờ đi quan sát cuộc đất chung quanh, thấy đất tốt, cây cối 
				xanh tươi, địa thế cũng quang đăng, thuận tiện, nên quyết định 
				dựng lều ở lại đây để khai phá, sinh sống. Sau một thời gian, 
				thấy ông làm ăn khấm khá, nhà cửa, vườn tược khang trang, nhiều 
				người kéo đến chặt cây, khẩn đất và làm ăn ngày một phát đạt, 
				đông vui.  
				Trong 
				những lúc quây quần bên đống lửa hay bên ấm nước chè ban đêm, 
				câu chuyện về cái gốc cây đâm thủng ghe của người đến lập nghiệp 
				đầu tiên thường được họ đem ra bàn luận, nhắc đi nhắc lại và 
				thêu dệt thành một huyền thoại. Lâu ngày thành quen, bà con 
				trong thôn xóm không c̣n gọi ông là Huỳnh Văn Vai nữa mà bằng 
				cái tên dân dă "Ông Gốc", như để ghi nhớ một chuyện rủi ro mà 
				trở thành may mắn, mở đầu cho một cuộc quy dân lập ấp.
				 
				Vùng 
				đất này thuở ấy c̣n nhiều cọp và cá sấu. Ông Gốc vốn là một nông 
				dân có sức khỏe, biết vơ nghệ, đức tính gan dạ, cho nên trong 
				thực tế ông trở thành một điểm tựa tinh thần của đồng bào khi 
				phải đối phó với những bất trắc trong đời sống. Có lần, ông cùng 
				bà con phát hiện một lối ṃn dẫn sâu vào rừng. Ông lần theo và 
				bắt gặp một con sấu đang đẻ. Ông đă dùng mác thong đâm chết con 
				vật. Lối ṃn do cá sấu đi lại, nước chảy lâu ngày thành con 
				rạch, đồng bào ở đây gọi là rạch Sấu.  
				Cái 
				tên "ông Gốc”, “rừng ông Gốc” ra đời trong hoàn cảnh như thế, và 
				cho đến nay vẫn được truyền tụng như mẫu người thuộc thế hệ khai 
				cơ lập nghiệp buổi ban đầu ở nơi đất cù lao này.   |