Trích từ "Datviet Forums"
Chiều chiều én liệng truông Mây,
Cảm thương chú Lía bị vây trong thành.
Ngày xưa, ở miền Bình Định, có một người đàn bà nhà quê góa chồng,
sống với đứa con trai còn nhỏ tên là Líạ. Mới lớn lên, Lía đã tỏ ra
sức mạnh hơn chúng bạn, tánh tình ngang ngược, khảng kháị Nhà nghèo,
thấy mẹ thường phải ăn uống cực khổ, Lía đi bắt trộm gà, chim về nấu
cho mẹ ăn. Biết được con làm bậy, bà mẹ rầy lạ Lía mới chịu thôị
Thương mẹ vất vả, Lía đi ở giữ trâu cho một nhà phú hộ trong làng để
lấy tiền đỡ cho mẹ già.
Thường ngày Lía học tập võ nghệ, bắt trẻ cùng lứa làm kiệu rước mình,
tự xưng làm vuạ Một hôm Lía bắt trâu của chủ làm thịt để khao đãi
chúng bạn, bị chủ đuổi đị Lía trở về nhà rồi nhờ mẹ già xin cho đi
học ở nhà thày đồ trong vùng. Nghe Lía là đứa trẻ ngỗ nghịch, cứng
đầu, thày dạy từ chối, song thấy bà mẹ già hết lời van nài và Lía tự
nguyện sửa đổi tính nết nên rốt cục cũng nhận cho vào hàng môn đệ.
Học tập được ít lâu, Lía chia học trò ra làm hai phe, làm náo động
cả trường. Lía lại cầm đầu một nhóm bạn học trường đêm đi bắt súc
vật, lấy của cải các nhà giàu đem về giúp mẹ già và phân phát cho
những người nghèo khó ở xóm làng. Hành động quấy rối của Lía khiến
thày đồ sợ vạ lây, phải mời bà mẹ đến để trả Lía về nhà.
Lía đã khôn lớn, thêm tin ở tài sức mình, thường ngày gặp việc bất
bình là ra tay can thiệp, đương đầu với các kẻ thế lực dùng oai
quyền, tiền bạc hiếp đáp dân lành. Một hôm Lía lên tỉnh, khôn khéo
vận động vào làm thuộc hạ một viên đội tâm phúc của quan tỉnh. Từ đó,
Lía chuyên lo tập luyện võ nghệ, học hành kinh sử, hy vọng một ngày
kia đỗ đạt làm quan, để làm vui lòng mẹ già.
Đến kỳ thi, mặc dầu văn võ tinh thông, Lía làm bài đều đúng cả, song
vì không chịu mang tiền đút lót như mọi người, Lía bị viên chánh chủ
khảo đánh hỏng. Tức giận, Lía kéo đồ đảng đến nhà viên chánh chủ
khảo kể tội rồi chặt đầu viên quan hối lộ, đoạn bắt luôn người vợ lẽ
đem đị Bị quan quân truy nã, Lía chiếm lấy một vùng hiểm trở tựa vào
rừng núi làm căn cứ.
Từ khi ra mặt chống lại triều đình, Lía ngang dọc vùng vẫy một
phương trừ gian diệt ác, lấy của nhà giàu giúp người nghèo, tiếng
tăm lan rộng. Nhiều kẻ bất mãn với chế độ hà khắc, bất công của vua
quan thời bấy giờ theo về cùng Lía khá đông. Triều đình rao trọng
thưởng tiền bạc cho ai bắt nộp được đầu Líạ
Mấy lần bị bao vây ráo riết, Lía nhờ võ nghệ cao cường, nên đều
thoát được dễ dàng. Người vợ viên chủ khảo đã bị Lía giết, bấy lâu
theo Lía, cố chiều chuộng hầu hạ để lấy lòng tin tưởng của chàng,
đợi dịp để trả thù cho chồng cũ và lãnh thưởng lớn. Lía không dè mà
lo đề phòng sẵn nên một hôm, trong lúc cùng các đồng đảng đang chè
chén say sưa tại sào huyệt ở rừng sâu, thì bọn quan quân kéo đến vây
bắt. Người vợ lẽ đã thừa lúc chung quanh không ai để ý, lẻn đi báo
quan hay chỗ đóng trại của Líạ Phần lớn bộ hạ của Lía bất ngờ không
kịp đối phó đều bị hãm hại, còn Lía nhờ tài nhảy cao, phóng giỏi nên
phi thân thoát khỏi vòng vâỵ
Lía bị thoát nạn, son phẫn uất vì người làm bà làm nhục, đồ đảng tan
rã, lại bị quan quân truy nã gắt gaọ Trong lúc lẩn tránh, Lía ẩn tại
nhà một ông lão nhà quê, nghĩ tức giận vì bị kế mỹ nhân, lòng tự ái
bị xúc phạm, bèn lấy gươm tự cắt đầu mình trao cho ông già mang lên
quan để lãnh thưởng.
Thương cho người dũng khí sa cơ, không muốn để chàng lọt vào quan
quân, ông già lặng lẽ đem đầu chàng Lía bí mật đi chôn, không màng
đến số tiền thưởng lớn lao của triều đình.