Home T́m Ca Dao Trợ Giúp T́m Ca Dao Trang Chủ Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 
 
 
Bụt Nam Sang c̣n chê oản chiêm
 
V́ sao "Bụt Nam sang c̣n chê oản chiêm"? Nam Sang là địa danh ở vùng nào Oản chiêm là ǵ?
Theo nhà nông học Bùi Huy Đáp th́ "Nam Sang huyện cổ vùng đồng chiêm Nam Định". Một phần ruộng trũng của huyện Lí Nhân, và một phần ruộng trũng của huyện B́nh Lục hiện  nay là huyện Nam Sang ngày xưa. Nam Sang cũng như cả vùng đồng ẹhiênl rộng lớn Hà Nam, Nam Định, Ninh B́nh chỉ cấy được vụ lúa chiêm, c̣n vụ thùa th́ bỏ hóa, nước ngập mênh mông. đi lại chỉ bằng thuyền. Vùng đồng chiêm nước ngập mênh thông, đi lại chỉ bằng thuyền. Vùng đồng chiêm có một vụ lúa thường là vùng thiếu đói, giáp hạt kéo dài từ vụ năm này đến vụ lúa năm sau, nhất là những vùng thấp không có ŕa ruộng chiêm tương đối cao để trồng một số cây màu lương thực đông xuân. V́ vậy, nhân dân phải chạy gạo hàng năm..." (Bùi Huy Đáp, Ca dao lực ngữ với khoa học nông "ghép. NXB Đà Năng, 1999, tr.53). Cái cảnh chạy gạo hàng năm ấy cũng đă được phản ánh khá sinh động trong ca dao:
Anh là con trai Nam Sang,
Nước lớn ngang đàng vác đấu đi đong.
Anh đong tỉnh Bắc tỉnh Đông,
Trở về anh lại sang đong tỉnh Đoài.
Tỉnh Bắc giá thóc mua hai,
Tỉnh Đông mười tám, tỉnh Đoài hai mươi.
(Ca dao)
:Nỗi khổ của người nông dân sống nơi đồng chiêm trũng ấy cũng ảnh hưởng dấn cả Bụt nữa! Bụt, như ta biết, tiếng PhạnBudha, đọc theo âm Hán - Việt là Phật. Trong sự tri nhận của dân gian th́ Bụt là người hiền, là người lo cứu nhân độ thế, giàu ḷng từ bi, hỉ xả. ấy thế mà Người "c̣n chê oản chiêm", th́ kể cũng lạ!? ở cái đất Nam Sang xưa là vùng đồng chiêm trũng, không cấy dược lúa mùa th́ làm ǵ cố nếp mùa, tức là nếp.cái, thứ nếp ngon và dẻo thơm chuyên đùng đđồ xôi, đóng oản cúng Phật. ở Nam Sang, cũng như các vùng đồng chiêm trũng . khác, chỉ có loại gạo nếp con, c̣n gọi là nếp rợ, loại nếp trồng trong vụ chiêm, đang phải dùng để thổi xôi, đóng oản (gọi là oản chiêm) để thờ Phật vậy."Oản chiêm"? làm sao dẻo thơm bằng "oản mùa được. Nhà nông học Bùi Huy Đáp hỏi Bụt rằng: "Nếu chê oản chiêm th́ làm ǵ c̣n có oản cúng?" (Sđd, ti.53).
Thực ra th́ hỏi là hỏi cho vui vậy thôi, chứ Bụt nào có để tâm ǵ đến chuyện oản chiêm hay oản mùa. Cúng Bụt thế nào là do ḷng thành của ta. Phật tại tâm mà lần điều mà người Nam Sang muốn nói ở đây là nỗi băn khoăn của ḿnh về cái phẩm chất kém của "oản chiêm" dâng lên cúng Bụt. Th́ ra Bụt Nam Sang mặc dù "chê oản chiêm" nhưng cũng văn phải "đồng cam cộng khổ" với người Nam Sang vậy!
 
(Trích từ "Kể chuyện Thành ngữ, Tục ngữ" - Hoàng Văn Hoành - Viện Ngôn Ngữ Học)

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Hỗ Trợ Kỹ Thuật

Hoàng Vân, Julia Nguyễn

Web Database

Nguyễn Hoàng Dũng
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 03/12/18