|
Tục Cướp Vợ Của Người H'Mông
Nguồn: Du Lịch Á Châu
Tháng
giêng, khi những rừng mơ nở trắng, báo hiệu mùa cưới lung linh sắc màu
thổ cẩm rộn lên khắp các bản làng Tây Bắc và Đông Bắc cũng rộn lên.
Người Mông có tục kéo con gái về làm vợ ( Cuớp vợ ) Khi người con trai
quen biết một người con gái và muốn cô gái đó làm vợ họ sẽ đi kéo cô gái
về nhà. Để kéo được cô gái về nhà, người con trai phải chiêu đăi, mời
rượu một số người bạn cùng lứa tuổi để họ đi kéo giúp. Chàng trai và bạn
bè của anh có thể t́m cô gái ở chợ, ở đêm chơi trăng hay lúc đi làm
nương. Khi đă kéo được cô gái về nhà, chàng trai lại phải mời rượu bạn
để cảm ơn. Chàng trai sẽ phải nhờ chị gái của ḿnh (hoặc em gái) để
trông không cho cô gái trốn khỏi nhà ḿnh. Chị gái của chàng trai sẽ có
mặt bên cô gái được kéo về suốt cả ba ngày đêm.
Phong tục chính là thói quen đă ăn sâu vào đời sống
xă hội của con người, được mọi người công nhận và làm theo. Có những
phong tục mang tính cổ hủ, song có phong tục tô đẹp bản sắc văn hóa
người dân Việt Nam
Tục
cướp vợ được coi là chế độ lược hôn. Tục này rất phổ biến ở các vùng Tây
- Đông Bắc. ở vùng Tây Bắc giáp biên giới nước Lào, tục cướp vợ có sắc
thái biểu cảm thật trữ t́nh. Vào một đêm trăng thanh, chàng trai miền
núi vác chiếc thang tựa cửa nhà người yêu, rồi thổi một điệu kèn môi
t́nh tứ bằng chiếc lá. Âm điệu du dương khiến ḷng cô gái thổn thức, xốn
xang. Nàng bắt đầu hé cửa sổ th́ chàng lập tức ghé thang lên, trèo vào
và cơng nàng chạy vào rừng. Họ ở bên nhau 3 ngày, rồi trở về nhà bố mẹ
vợ, xin phép cưới.
Ở vùng tiếp giáp biên giới Trung Quốc, tục cướp vợ
mang tính mạnh mẽ, quyết liệt hơn. Chàng trai đi chợ, bắt gặp một cô gái
xinh đẹp. Chàng liền quay về, rủ một số bạn trai thân t́nh, mượn những
con ngựa thật khoẻ. Họ hùng dũng ra chợ, chàng đi sát bên cô gái, bất
ngờ bế thốc cô gái lên ngựa rồi phi nước kiệu. Nếu chàng và nàng đă có
t́nh ư từ trước th́ chàng đặt tay trái về phía cô, cô đặt tay trái lên
rồi đạp chân trái của ḿnh lên mô bàn chân cứng cáp của chàng, theo đà
lên ngựa. Họ sống với nhau từ 2 đến 7 ngày. Sau đó, chàng đưa nàng về
nhà vợ hỏi cưới.
Trong khi đó, tục cướp vợ của người Kinh mang tính
chất cộng đồng, làng xóm. Cụ thể, một số làng thuộc huyện Đông Anh,
ngoại thành Hà Nội thường tổ chức tục cướp vợ rất đặc biệt (ngày nay
không c̣n). Vào dịp lễ xướng, dân làng chọn một cô gái xinh đẹp, dịu
dàng, chăm chỉ và một chàng trai khỏe mạnh, chịu khó. Cô gái ra làng ở,
nằm mộng 7 ngày 7 đêm. Chàng trai nấp dưới bụi khoai nước bờ ao. Khi lễ
hội được diễn ra, cô gái cất tiếng hát:
Tao có chiếc yếm lưỡi cày
Chẳng để cho mày th́ để cho ai.
Tiếng hát vừa dứt chàng trai vọt lên bờ vác cô gái
chạy đi, theo sau là tiếng ḥ reo, đuổi, ném đất dẻo, bắn cung bằng thân
dâu của dân làng. Nếu chàng đưa cô gái sang bờ bên kia an toàn th́ năm
ấy dân làng làm ăn thịnh vượng, được mùa, trẻ em mau lớn. Bằng không th́
ngược lại. Nh́n chung, tục lệ cướp vợ ở mỗi vùng khác nhau, song tựu
chung lại vẫn là phản ánh tâm tư, t́nh cảm của con người, đồng thời tạo
nên nét độc đáo riêng cho nền văn hóa nước nhà.
|