Đạo Trời qua Ca Dao Tục Ngữ.
Nguyễn Sơn Hà
Như Sư Tổ của
chúng ta, GS. Kim- Định, khi c̣n sống ngài đă ao ước có một bộ sách cho
dân tộc gồm Ngũ Kinh với Kinh Hùng, Kinh Ước, Kinh Ngữ, Kinh Nghiă và
Kinh Lạc, để làm sách chỉ đạo linh hướng cho con cháu Tiên Rồng. Nhưng
ngài đă không đủ giờ thực hiện và đă trao trối lại nhiệm vụ đó cho chúng
ta là môn sinh và đệ tử của ngài.
Và v́ nhiều
lần ngài đă nói : ‘Đạo mất trước, Nước mất sau’, điều này tất cả người
Việt trong và ngoài nước đă cảm nghiệm từ ngày 30/04/75. Nhưng ngài cũng
có nói : ‘Nước c̣n là Đạo c̣n’. V́ vậy muốn Phục Quốc, việc ưu tiên phải
làm là T́m lại Đạo, để biết ngơ biết đường mà về, nếu không th́ giống
như thằng đui dẫn thằng mù đi, th́ chắc chắn là cả hai sẽ lọt xuống hố !
Không biết
là duyên tiền định, hay may mắn trong đời mà tôi được học triết Đông với
Thầy Kim-Định vào những năm 72-74 ở Đại-Học Thành-Nhân. Nhưng đó là bước
đầu tiên mà Thầy Kim- Định đă dẫn dắt tôi vào con đường t́m Đạo, để giờ
phút này tôi mới viết được vài hàng để chia sẻ với những anh chị em cùng
bọc của Mẹ Âu Cơ…
Để gọi là
góp phần cho Kinh Ngữ, và nhất là để t́m cách cho cái triết lư An-Vi đi
sâu vào quần chúng, th́ tôi nghĩ rằng không c̣n cách nào hữu hiệu cho
bằng ca dao tục ngữ , v́ nó đă nằm trong tiềm thức của dân gian từ ngàn
năm, như có câu :
« Trăm năm bia đá cũng
ṃn,
Ngàn năm bia miệng vẫn
c̣n trơ trơ. »
nhắc lại là
ai cũng nhớ liền, chỉ cần diễn giải thêm và cắt nghĩa theo triết để thấu
hiểu tường tận, và một khi bà con hiểu được ư nghĩa triết trong ca dao
rồi, th́ coi như đă thuộc nằm ḷng, tức là sắp sửa đi đến An Vi rồi.
Đó là câu
ca dao mà hễ bất cứ ai lớn lên ở Việt-Nam và đến tuổi trưởng thành đều
thuộc nằm ḷng hay ít nữa cũng đă được nghe vài ba lần, và ai cũng biết
ư nghĩa ‘c̣n trơ trơ‘ đó là bằng chứng không thể phủ nhận hay chối căi
ǵ được.
V́ thế dùng
ca dao để cắt nghĩa và dẫn chứng cái Đạo Trời, mà Nguyên Lư Mẹ, với đặc
tính Song Trùng hay Lưỡng Hợp, hay Lưỡng Nhất Tính, mà nói theo Việt Nho
là ‘nhất Âm nhất Dương chi vị Đạo’, hay nói nôm na là Âm Dương Ḥa Hợp
mà ư nghĩa sâu xa của nó đem áp dụng vào đời sống mỗi ngày của con người
gọi là ‘Triết lư Sống Thái Ḥa.’ hay ‘Triết lư An Vi’.
V́ vậy, ư
nghĩa Ḥa đó đă được áp dụng hằng ngày vào đời sống, chẳng hạn như người
con gái Việt sống với tinh thần nhân bản, khi nghe theo tiếng gọi của
con tim, đă không ngần ngại và tuyên bố với mọi người rằng :
« Đi đâu mà chẳng lấy
chồng,
Người ta lấy hết chổng
mông mà gào.
Gào rằng :
“Đất
hỡi, Trời ơi” !
Sao không thí bỏ cho
tôi tấm chồng.
Ông Trời ngoảnh lại mà
trông,
Mày hay kén chọn Ông
không cho mày. »
Ca Dao Tục
Ngữ ḿnh chứa đọng đầy đủ nhân sinh quan và vũ trụ quan, và được diễn tả
bởi Việt tộc, với Tâm T́nh và theo nhịp của Trời Đất qua Nguyên Lư Mẹ,
đó là Thiên Sinh- Địa Dưỡng – Nhân Ḥa.
Ḥa bằng
T́nh trước Lư sau, T́nh Trong Lư Ngoài, T́nh Mẹ Lư Cha :
« Đă đi ra đến cửa
công,
Ngoài
th́ là lư nhưng
trong là t́nh. »
Cho nên
theo cảm nghiệm của tôi, chữ T̀NH là căn bản cho đời sống con người, để
hiện hữu, để lớn lên và để đạt được Đại Ngă Tâm Linh, để siêu Việt hay
nói nôm na là để Thành Nhân.
V́ vậy ca
dao tục ngữ ḿnh thật hay v́ chứa đọng đầy T̀NH, và khi đọc nó lên, nó
làm cho người nghe cảm được cái T̀NH, tuỳ theo hoàn cảnh và tâm trạng
của người đọc và người nghe. Ví dụ :
« Cây oằn là bởi v́
hoa,
Quá thương nhớ bậu,
chẳng qua v́ t́nh. »
C̣n ǵ đẹp
bằng hoa để nói lên cái T̀NH, như T́nh Yêu mà từ đó con người mới có thể
sống để mới cảm được cái T̀NH, như t́nh vợ chồng, t́nh mẹ (cha) con,
t́nh anh em, t́nh bè bạn, để đi tới t́nh đồng bào, rồi t́nh nhân loại.
Và cũng
trong ca dao tục ngữ, Tổ Tiên ḿnh đă để lại cái Đạo Trời để cho con
cháu Thành Nhân với mẫu mực như Tam Cương, Ngũ Thường mà chữ T̀NH là
nguồn suối của mọi liên hệ với Trời Đất và Vạn Vật Vũ Trụ :
« Ḿnh về em chẳng
cho về,
Em nắm vạt áo, em đề
câu thơ.
Câu thơ ba chữ rành
rành,
Chữ Trung,
chữ Hiếu, chữ T́nh là ba.
Chữ Trung th́ để
phần cha,
Chữ Hiếu phần mẹ,
đôi ta chữ T́nh.”
Với Ngũ Thường :
- Vợ
Chồng th́ Nghĩa :
“Vợ chồng là
nghĩa núi sông,
Dẫu cho nghiêng núi,
cạn sông chẳng rời.”
-
Con với
Mẹ Cha th́ Hiếu :
“Thờ cha mẹ ở hết
ḷng,
Ấy là chữ Hiếu
dạy trong luân thường.”
- Vua
tôi th́ Lễ
:
“Nước yên quân mạnh
dân giàu
Khắp trong tám cơi cúi đầu làm tôi.”
- Anh
Em với nhau th́ Để :
“Chữ Để nghĩa
là chữ nhường,
Nhường anh, nhường
chị, lại nhường người trên.”
- Bạn bè th́ Tín
:
“Bạn bè chung thủy,
dưới trên đàng hoàng.”
Hay
:
“Bạn bè là nghĩa
tương tri,
Sao cho sau trưóc
một bề mới nên. »
Nói về
vũ trụ quan với ư nghĩa “thiên địa vạn vật nhất thể” th́ ca dao ḿnh
cũng có:
« Trâu ơi, ta bảo trâu
này,
Trâu ra ngoài ruộng
trâu cày với ta.
Cầy cấy vốn việc nông
gia,
Ta đây trâu
đấy ai mà quản
công.
Bao giờ cây lúa c̣n
bông,
Th́ c̣n ngọn cỏ ngoài
đồng trâu ăn. »
C̣n muốn
nói về triết lư ăn chơi, chơi cho đả, cho hết chỗ nói, để cho con người
phát triển hết chiều kích vô biên, th́ trong ca dao cũng có những câu
rất độc đáo, chẳng hạn như :
« Chơi cho bể
hẹp bằng ao,
Chơi cho
trái núi lọt vào trôn kim.
Chơi cho
bong bóng th́ ch́m,
Ḥn đá th́ nổi, gổ
lim lập lờ.”
Để chứng minh Nguyên Lư Mẹ, với ư nghĩa “vuông tṛn”,
th́ cũng có câu
:
“Tay cầm phải trái
bưởi non
Biết sao cho đặng vuông tṛn hả anh”.
Để nói lên ư nghĩa “Nhân chủ”
:
“Một mai khôn
lớn vuông tṛn
Rủ nhau bay khắp nước non xa gần
Kiếm mồi tự lập lấy than
Vẻ vang hănh diện cho dân con c̣.”
Hay là ư
nghĩa ‘Bà Ba’(Tam Tài), mà từ đó “chiếc áo Bà Ba” đă xuất hiện không
biết từ lúc nào. Người ḿnh hay nói ‘vài ba’ hay ‘đôi ba’, tức là “ tham
thiên lưỡng địa”, nghĩa là số 3 là Trời, số 2 là Đất, như câu
:
“Mua bộ
bà ba
Đôi ba
cặp vịt.”
Với ư
nghĩa của bộ số 3+2 = 5 là Ngũ Hành, mà cũng là “Con Người” ở Cung
‘Hoàng Thiên, Hậu Thổ’; có nghĩa là Con Người phải sống với T́nh và đem
T̀NH về TÂM để đạt đến Đại Ngă Tâm Linh, v́ trên cơi đời này không có ǵ
quư bằng T́nh, cho nên câu ca dao sau đây thật là dí dỏm nhưng t́m ẩn
đầy ư nghĩa của nguyên lư Mẹ, với Mẹ là Trời, là Tự Do, là T́nh Yêu vô
biên, bao la như Đại Dương , như biển Thái B́nh để yêu thương đến ‘trăm
con người’, nghĩa là hết mọi người, tức là cả nhân loại, nở từ trăm
trứng của Mẹ Âu Cơ.
“Chữ T́nh
đáng giá ngàn vàng,
Từ anh chồng cũ, đến
chàng là năm.
C̣n như yêu trộm nhớ
thầm,
Họp chợ trên bụng
đến trăm con người.”
V́ t́nh thương yêu của mẹ bằng Trời, nên cũng có câu :
“Công cha nặng lắm
ai ơi,
Nghĩa mẹ bằng
Trời, mang nặng đẻ đau.”
và v́
T́nh Yêu và Tự Do là hai bản chất siêu h́nh nhưng thiết yếu để con người
mới có thể sống thực, nghĩa là sống với chiều kích vô biên của vũ trụ
:
‘Anh khôn anh cũng ở
dưới ông Trời,
Em là chim
én đổi dời thượng thiên.’
Để rồi con người của dân tộc Việt lúc nào cũng ước ao
được sống Ḥa với Trời Đất và vũ trụ vạn vật để được an lạc, an vi:
“Ước ǵ dăi yếm em
dài,
Để em buột lấy
những hai anh chàng.”
Ca dao
tục ngữ của dân tộc Việt rất là sâu sắc, v́ nó ẩn chứa vừa nghĩa đen và
nghĩa bóng, thêm vào đó ư nghĩa của Trời và của Đất, tức là triết Nho.
Với
những văn hóa không có nguyên lư Mẹ, con người không có Trời, tức là
không có T́nh trong Tâm, nên không thể Ḥa, v́ vậy mới nổi chứng ghen
tuông, lấn át, xâm chiếm, sanh ra chế độ tranh chấp, kỳ thị, giai cấp,
và v́ không có Trời nên cũng không có Tự Do, và khi đó con người không
c̣n là con người mà là con ác quỷ tự giam ḿnh trong ư thức hệ và trong
đủ thứ duy, từ duy vật đến duy linh ngang qua duy lư… , để đàn áp, bóc
lột giữa con người với con người qua những chế độ độc tài, nô lệ,…, và
đưa con người đến chỗ tàn sát chiếm giết lẫn nhau !
V́ vậy,
để được giác ngộ, con người phải vượt lên khỏi các thứ tư duy cũng như
mọi ư thức hệ, th́ lúc đó con người sẽ an vi và sáng chói giống như cái
bóng đèn, để soi sáng cho những ai c̣n bị ở trong tối tăm của hóc kẹt
bởi ư thức hệ, và tư duy, bởi cưỡng hành, lợi hành, nên không thể an
hành.
Muốn là
cái bóng đèn sáng, th́ trong bóng đèn không được có không khí, tức là
phải làm cho tâm hồn ḿnh trống rỗng, như cái Trống Đồng, để có thể
thông hiệp với Trời Đất, để Ḥa với vũ trụ vạn vật, th́ lúc đó con người
mới siêu Việt trên tất cả, và hết c̣n biết ghen tuông hờn giận là ǵ :
“Chồng em như cái
bóng đèn,
Treo đâu sáng đó,
biết ghen là ǵ.”
Nói tóm
lại, muốn cho người Việt ḿnh t́m lại cái Đạo Trời một cách nhanh chóng
và hữu hiệu, phải có Triết. Cho nên chúng ta những người yêu chuông
Triết Việt, phải cùng nhau gắng công hiệp sức, để thực hiện cuốn Kinh
Ngữ. V́ như Sư Tổ Kim- Định chúng ta đă nói Kinh mà không có Triết th́
như cây thiếu nước, nó không thể nào cho ra hoa trái được.
Trong
chiều hướng đó, là môn sinh của Thầy Kim-Định, và là đàn em giờ chót của
nhóm An-Việt, em xin kính chào tất cả anh chị trong nhóm An-Việt toàn
cầu, và em hy vọng được cộng tác với tất cả anh chị theo khả năng hạn
hẹp của em, trong sứ mạng “làm một cái ǵ” mà Thầy của em và là Sư Tổ
của chúng ta đă trăn trối. Để cho :
“Dù ai nói ngược nói
xuôi,
Ta đây vẫn giữ
Đạo Trời khăng khăng.”
Paris,
ngày 7 tháng 2 năm 2007
(tức18
tháng chạp năm Bính Tuất)
Nguyễn
Sơn Hà.
|