-
GIỖ TẾT, TẾ LỄ
- +Giao
Thừa
+Tục
Lễ đầu Xuân
+Tết
Nguyên Đán
- +Tết
Nguyên Tiêu
+Tết
Thanh Minh
+Tết
Đoan Ngọ
+Tết
Hàn Thực
+Tết
Thương Nguyên
+Tết
Trung Nguyên
+Tết
Hạ Nguyên
-
+Tết
Trung Thu
+Tết
Trùng Thập
+Tết
Táo quân
- +Tết
Cổ Truyền
Mnong
-
Tết
sắc tộc
Cúng giỗ
Làng phường
Giao thiệp
Cưới hỏi
Sinh dưỡng
-
Đạo hiếu
Lễ tang
|
|
Tục lễ đầu xuân
*
Tục lễ Động thổ
Lễ
Động Thổ bắt đầu ở Trung Quốc sau truyền sang Việt Nam. Động thổ nghĩa
là động đất, và trong khi động đất phải có lễ cúng Thổ Thần để tŕnh
xin bắt đầu động đến đất cho một năm mới.
Hàng năm, sau ngày mồng ba Tết, các làng thường làm lễ Động Thổ để
cho dân làng có thể đào cuốc xới được. Các bậc kỳ lăo và quan viên được
cử làm chủ tế và bồi tế. Lễ vật gồm hương đăng, trầu rượu, y phục và
kim ngân đồ mă. Trong buổi lễ, ông chủ tế cuốc mấy nhát xuống đất
để lấy một cục đất đặt lên bàn thờ, "tường tŕnh" với Thổ Thần xin cho
dân được động thổ. Sau lễ động thổ dân làng mới được động tới đất. Ai
cuốc xới trước lễ động thổ bị dân làng bắt vạ.
*
Lễ Khai hạ
Theo tục lệ Việt
Nam, ngày mồng bảy tháng Giêng là ngày hạ cây nêu. Cây nêu trồng trong
năm, khi sửa soạn đón tết cùng với cung tên bằng vôi trắng vẽ trước cửa
nhà để "trừ ma quỷ", nay được hạ xuống.
Lễ hạ nêu c̣n được gọi là lễ Khai Hạ. Nhân dịp này, ngoài lễ giữa trời
cúng Trời Đất, người ta c̣n sửa lễ cúng Gia Tiên, cúng Thổ Côngvà thần
Tài. Thường sau ngày lễ này, mọi công việc thường xuyên mới được bắt đầu
trở lại.
*
Lễ Thần nông
Thần nông tức là vị
hoàng đế Trung Hoa đầu tiên đă dạy dân nghề làm ruộng. Lễ Thần Nông tức
là lễ tế vua Thần Nông để cầu mong sự được mùa và nghề nông phát đạt.
Trên các quyển lịch hàng năm của người Trung Hoa thường có vẽ một mục
đồng dắt một con trâu. Mục đồng tức là vua Thần Nông, c̣n con trâu tượng
trưng cho nghề Nông. H́nh mục đồng cũng như con trâu thay đổi hàng năm
tuỳ theo sự ước đoán của cơ sở dự báo khí tượng về mùa màng năm đó tốt
hay xấu. Năm nào được mùa, Thần Nông giầy dép chỉnh tề, c̣n năm nào đói
kém, Thần Nông có vẻ như vội vàng hấp tấp nên chỉ đi giày có một chân.
Con trâu đổi màu tuỳ theo hành của mỗi năm, vàng, đen, trắng, xanh, đỏ
đúng với Kim, Mộc, Thuỷ, Hỏa, Thổ. Hàng năm, vào ngày Lập Xuân tại triều
đ́nh xưa cũng như tại các tỉnh có tục tế và rước Thần Nông. Người ta nặn
trâu và tượngThần Nông có dáng vẻ và màu sắc đúng với sự ước lượng về
mùa màng năm đó. Sau đó lập đài để rước trâu và tượng Thần Nông tới làm
lễ tế. Sau mỗi cuộc tế, trâu và tượng Thần Nông được khiêng cất vào kho
hoặc đem chôn.
*
Lễ Tịch điền
Lễ Tịch điền
c̣n gọi là lễ Hạ điền do chính vua Thần Nông đặt ra. Cũng như
các nghi lễ khác, lễ Tịch Điền của người Tàu đă du nhập sang ta. Hàng
năm vào đầu xuân, nhà vua lại tự thân cày mấy luống đất để làm gương cho
dân chúng và cử hành lễ Tịch Điền. Tiếp sau vua, các hoàng thân, các
quan văn vơ, các chức sắc, bộ lăo sở tại cũng ra cày. Tại các tỉnh, các
xă cũng có lễ Tịch Điền.. Ở tỉnh, quan tỉnh bắt đầu lễ Tịch
Điền bằng việc cày
và ở xă là vị chức sắc cao nhất trong xă. Tùy từng triều đại việc cử
hành lễ Tịch Điền có lúc long trọng, lúc đơn giản và ở mỗi địa phương
cũng có những tục lệ riêng.
*
Lễ Thượng Nguyên hay Cúng rằm tháng Giêng
Lễ Thượng Nguyên vào
ngày rằm tháng Giêng. Từ triều đ́nh đến dân chúng đều có lễ Phật trong
ngày này. Ta có câu: "Lễ Phật quanh năm không bằng rằm tháng Giêng". Tục
ta tin rằng ngày rằm tháng Giêng, đức Phật giáng lâm tại các chùa để
chứng độ ḷng thành của các tín đồ phật giáo. Trong dịp này chùa nào
cũng đông người tới lễ bái.
*
Lễ Khai ấn
Các ấn được
lau chùi trong năm, ngoài xuân bộ lễ theo tục cũ cũng được
chọn ngày lành, giờ tốt để làm lễ khai ấn nghĩa là dùng ấn đóng lên một
công văn, chỉ dụ.
Thường văn bản đầu tiên được đóng ấn là bản văn tốt lành. Tục khai ấn
này, Tại các tỉnh, các phủ, huyện, châu, xă xưa kia mỗi
viên chức có ấn đều được chọn ngày khai ấn. và sửa lễ cúng vị thần giữ
về ấn tín trong dịp lễ khai ấn. |
-
Sắc
Thái
Tết
-
Lễ Chùa Đêm 30
Bánh Chưng Bánh Dầy
Về Với Cội Nguồn
Phong TụcNgày Tết
Xông Đất
-
Tết Miệt Vườn
Tết M'Nong
-
Giá Trị Tâm Linh
-
Câu Đối Tết
Tṛ Chơi Xuân
-
Xuân Và Tết
-
Tết Đoan Ngọ
2004
|