|
- Trích từ
http://hanoi.vnn.vn/chuyen_de/
- Lễ hội dân tộc M'Nông với ngày Tết cổ truyền
Những cây nêu cao vút đă được chuẩn bị khá công phu.
Những ché rượu cần quí nhất đă được xếp hàng dẫy dọc giữa nhà. Những cây
cần lại được làm thêm nhiều nữa để đón nhiều khách đến thưởng thức chất
men rượu hương nồng, say ngọt của rượu cần M'Nông. Bộ chiêng với nhiều
kích thước khác nhau cũng được kỳ cọ lại và đánh thử để kiểm tra lại âm
thanh. Nếu vụ mùa bội thu, cũng lớn với hàng trăm gùi lúa th́ phải làm kèn
riết, chuẩn bị hội đâm trâu để ăn mừng và cũng hiển tạ ơn thần linh.
Trong và sau mùa thu hoạch, cũng là trước và đầu xuân, các nghi lễ cúng
lúa đă rộn lên trong các gia đ́nh, nào là lễ tuốt lúa, cúng hồn lúa từ rẫy
về kho đă được tổ chức nhộn nhịp, dạt dào khắp buôn làng. Theo cách nghĩ
của đồng bào M'Nông th́ thần lúa là linh hồn của mọi vật, là vị thần đáng
tôn thờ nhất.
Đến hết mùa rẫy phải rước thần từ rẫy về để thần "coi ngó" cho, phù họ cho
gia đ́nh chứ không măi để thần "bơ vơ" ngoài rẫy hoang vắng (!). Đến với
đồng bào M'Nông khi lúa đă về kho cũng là lúc mùa xuân đến, ta thấy như
đắm ḿnh trong niềm vui bất tận. Nếu ở ngoài nương rẫy, hoà trong tiếng
gió xào xạc rừng cây tiếng kèn, tiếng hú gọi hồn lúa của những người đi
rước nghe như một bản hoà tấu của thiên nhiên với con người nghe thật vui
tai, th́ ở buôn làng rượu cần đang chờ sẵn, những chiếc cần đă cắm vào ché,
những hồi chiêng dồn dập như mời mọi người đến tận hưởng cái không khí
thiêng liêng ấm áp, b́nh dị của cộng đồng.
Tiếp sau lễ cúng lúa có tính chất thông thường th́ lễ hội cộng đồng được
tổ chức vào giữa mùa xuân. Lớn nhất là lễ hội đâm châu. ở mỗi nơi, mỗi dân
tộc M'Nông có một sắc màu riêng. Chỉ có khi ta tham dự một vài buổi lễ hội
th́ ta mới thấy ngạc nhiên, ngờ ngàng trước vẻ đẹp văn hóa dân tộc. Nếu
như lễ hội Kpan của người Êđê là nơi hội tụ, kết tinh của nhiều loại h́nh
văn hoá - th́ lễ hội đâm trâu của người M'Nông là kết tinh của tầng văn
hoá dân gian độc đáo và sinh động nhất, nó là môi trường tổng hợp của các
loại nghi thức, tín ngưỡng, các loại h́nh nghệ thuật từ trang trí tạo h́nh
, âm nhạc, múa hát v.v...
Sự hấp dẫn của lễ hội được thể hiện ở nhiều khía cạnh từ tính huyền thoại,
uy nghi của cây nêu, sự phong phú của nghệ thuật dân gian. Sự men say của
rượu cần cùng với tính đồng cảm dân tộc...
Mọi người cùng hân hoan vây quanh ánh lửa, cây nêu, say đắm với tiếng
chiêng d́u dặt, vui chơi hết buổi thâu đêm trong ṿng tay của cộng đồng.
Có thể nói, năm mới đă mang lại cho mọi người, cho thiên nhiên một sức
sống mănh liệt, th́ lễ hội mùa xuân cũng là những ngày tết "riêng" của
đồng bào M'Nông đă đem lại cho họ nguồn lực - nguồn sinh khí mới của những
ước mơ và khát vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc ngày một nâng cao để nền
văn hoá M'Nông được lưu giữ trân trọng, nâng niu như những mầm non của mùa
xuân bất tận
Trần Minh Lư
|
-
-
Sắc
Thái
Tết
-
Lễ Chùa Đêm 30
Bánh Chưng Bánh Dầy
Về Với Cội Nguồn
Phong TụcNgày Tết
Xông Đất
-
Tết Miệt Vườn
Tết M'Nong
-
Giá Trị Tâm Linh
-
Câu Đối Tết
Tṛ Chơi Xuân
-
Xuân Và Tết
-
Tết Đoan Ngọ
2004
|