Trang e-cadao

PV: Tôi đã đọc bài trả lời phỏng vấn của nhà văn với cô Hoàng Lan Chi. Cô ấy hỏi rất tự nhiên và cách trả lời của nhà văn cũng thật dí dỏm. Không chỉ yêu ca dao tục ngữ, ông còn cho người đọc thấy được sự lo lắng của ông về những xa rời "truyền thống" Việt của giới trẻ VN tại hải ngoại. Ông có thể chia sẻ thực tế về những lo lắng ấy chăng?

NV HPH: Xã hội Mỹ là một xã hội của “nhu cầu”. Con người luôn luôn phải vật lộn với nó. Muốn được đầy đủ, người ta buộc phải đầu tắt mặt tối để kiếm tiền. Ngày xưa khi còn ở quê nhà, người đàn ông là cột trụ của gia đình, đi làm để nuôi vợ con. Người đàn bà có bổn phận lo quán xuyến việc nhà và lo dạy dỗ con cái. Cho nên trẻ lớn lên được thấm nhuần căn bản văn hóa Việt sau đó tới trường là để trau dồi thêm kiến thức của cha mẹ dạy. Trong khi sống ở nước ngoài cả cha lẫn mẹ phải đi làm mới đủ sống, đủ để thỏa mãn những nhu cầu tối thiểu như ăn uống, nhà ở, áo quần, phương tiện thêm vào đó là có tiền để tiếp trợ cho thân nhân cật ruột bên quê nhà. Nhu cầu càng nhiều, càng lớn thì người cha, người mẹ phải làm nhiều giờ hơn, bận bịu hơn và dĩ nhiên ít có thì giờ với con cái ở nhà. Trẻ đi học phải dùng ngôn ngữ của bản địa khi về nhà, vắng cha thiếu mẹ, không có thì giờ hàn huyên bằng tiếng Việt. Hơn nữa sau giờ làm bài vở thì xem TV cho tới khi đi ngủ. Với một góc đời như vậy trẻ chỉ biết nói tiếng Anh, Pháp hay v.v… Đó là nguyên nhân tại sao trẻ di dân không nói được tiếng mẹ đẻ. Ngay cả những trẻ còn nói được thì cũng ngô ngọng. Con cái của chúng tôi dù nói được tiếng Việt, nhưng các cháu nội ngoại lại chỉ hiểu đôi chút tiếng Việt và lại không nói được hoặc nói rất ít. Cộng đồng người Việt hải ngoại cũng đã có trường dạy Việt ngữ nhưng làm sao đầy đủ như chúng sống trong lòng dân tộc. Hơn nữa việc đưa đón chúng đi học tiếng Việt cũng là một vấn đề phức tạp. Nhà thờ và chùa luôn luôn tích cực trong vấn đề nầy song điều kiện vật chất eo hẹp cho nên cũng chưa thỏa đáng được nhu cầu.

 

PV: Theo ông, một trang web e-cadao đã đủ chưa (khi thế hệ kiều bào trẻ nhiều khi nói tiếng Việt còn không rành)?

NV HPH: Vấn nạn trẻ Việt ở hải ngoại không nói được tiếng mẹ đẻ khổng thể giải quyết được với trang web E-cadao, vì các em chẳng thể trực tiếp sử dụng. Hơn nữa nhiều câu ca dao mang tích cách ẩn dụ hay dùng điển tích hoặc chữ Hán thì chưa chắc chúng ta đã hiểu thấu đáo thì các em làm sao mà hiểu được. Trang web E-cadao chỉ là một phương tiện nhỏ giúp cho các bậc phụ huynh trong nỗ lực đưa con cháu về với cội nguồn. Ngoài ra trang web còn là nguồn tài liệu cho các vị hằng tâm tham khảo để viết bài dạy con em ở các trường Tiếng Việt Cộng Đồng.

Từ khi trang web được đưa vào Việt Nam thì các em học sinh đã sử dụng cho các bài tập của trường. Các em đã hỏi nhờ chúng tôi giúp mà chúng tôi biết được trang ca dao còn thiếu nhiều lắm nhất là Ca Dao Tục Ngữ có tính cách địa phương – Ca dao của các tỉnh. – Ca dao của Sắc tộc.

PV: Ông có biết được số lượng người truy cập chủ yếu của trang web e-cadao thuộc nước - khu vực nào không?

NV HPH: Con số người thăm trang Ca Dao và Tục Ngữ hiện nay, trung bình mỗi ngày không quá 300 lượt. Tôi không thường xem thống kê cho nên cũng không rõ lắm tuy nhiên cuối năm 2004 tôi có được thống kê như sau:
 

Tháng trước chúng tôi phải đổi web hosting vì hãng cũ chỉ cho 1 gigabytes và hãng mới cho 10Gigs sức chứa. Trong thời gian chuyển tiếp trang web bị gián đọan nhiều ngày, và sau khi e-cadao qua nhà mới (ngày 15 tháng 3 năm 2006) thì ngày 16 chúng tôi có được thống kê trong hai ngày như sau:
 

NV HPH: Nếu nói con số chính xác thì chúng tôi đã đưa lên net khoảng 21.000 câu và khoảng 3.000 câu đang lựa lọc chưa đưa lên net. Muốn được bấy nhiêu câu chắc cũng phải đánh máy khoảng 70.000 câu trước khi lựa lọc. Sở dĩ có con số đánh máy nhiều hơn con số đưa lên net là vì có câu chỉ khác vài ba chữ thôi thí dụ như chữ đang - đương, tánh – tính, hoàng – huỳnh, tam cương – tam cang, biển – bể v.v… đây chỉ là những chữ ta thường thấy. Có nhiều chữ rất là địa phương cho nên câu ca dao cũng khác đi, vì ca dao và tục ngữ biến dạng qua không gian và thời gian thí dụ câu:

Có thể chọn xem ca dao - tục ngữ theo từng mẫu tự chữ cái

Ra đường (đàng) thấy nhánh hoa rơi,
Lấy chân (chơn) đạp xuống chẳng chơi hoa thừa.

Ra đường (đàng) thấy nhánh hoa (bông) rơi,
Hai tay nâng lấy, cũ người mới ta.

Hoặc có thể thay đổi ít nhiều như câu:

Hỡi cô thắt lưng bao xanh

Đã biến thành mười mấy câu khác nhau

Hỡi cô thắt lưng bao xanh (11)
Ngày ngày thấp thoáng bên mành chờ ai?
Trước đường xe ngựa bời bời
Bụi hồng mờ mịt ai người mắt xanh?
(Câu số 3192 )

Hỡi cô thắt lưng bao xanh (12)
Có cho anh gửi một cành kim thoa!
Nàng về hỏi mẹ cùng cha
Có cho anh gửi kim thoa hay đừng?
(Câu số 3193 )

Hỡi cô thắt lưng bao xanh (2)
Có về An Phú với anh thì về!
An Phú có ruộng tứ bề
Có ao tắm mát có nghề kẹo nhạ
(Câu số 3194 )
……………
Vì lẽ đó việc lựa lọc không đơn giản như ta tưởng. Công việc sưu tầm nầy chắc chắn còn dài. Hiện thời như cô thấy trang ca dao vẫn còn thiếu ca dao của các tỉnh nhất là ca dao sắc tộc vì chưa tìm ra nguồn tài liệu. Phần nhạc Dân tộc cũng còn thiếu quá nhiều. Chúng tôi mong còn sức khỏe để tiếp tục cho đến khi tạm gọi là đủ. Chắc chắn một ngày nào đó khi chúng tôi không còn sức cáng đáng sẽ phải tặng cho một thực thể hay cơ quan văn hóa, để họ tiếp tục nuôi dưỡng.

PV: Chi phí để thực hiện trang web chỉ có một mình ông gánh? Có thể biết cụ thể mức chi phí ra sao không, thưa ông?

NV HPH: Chi phí hàng tháng cũng khá nặng cho một người già như chúng tôi (nhất là phải xin vợ). Ngoài tiền bao thuê cable gần US$50 chúng tôi còn phải trả tiền bao thuê cho 5 domain names cho http://e-cadao.com, http://cadao.org, http://cadaotucngu.com, http://cadaotucngu.org, http://cadaotucngu.net hết US$50 nữa coi như chi phí hàng tháng hơn US$100 nếu kể cả sách báo liên quan đến Ca Dao và Tục Ngữ.
 

Trang web E-cadao chỉ là một phương tiện nhỏ giúp cho các bậc phụ huynh trong nỗ lực đưa con cháu về với cội nguồn

PV: Được biết trang web e-cadao ngoài những lời khen còn "nhận" cả những lời chê. Là người chịu trách nhiệm thực hiện chính, trước khi trang web hoàn thành, ông đã có chuẩn bị trước cho mình suy nghĩ sẽ bị chê không? Suy nghĩ, thái độ của ông đối với những ý kiến "chê" ấy ra sao ạ? Khó khăn hiện nay của e-cadao là gì thưa ông?

NV HPH: Khi đã va chạm với đời thì phải chấp nhận lời chê tiếng khen. Chính nhờ những lời phê bình nặng nề mà chúng tôi biết được những sơ hở, vụng về mà sửa đổi. Chúng tôi luôn luôn biết ơn những vị đó. Như đã trình bày trong bài “Tiến trình thực hiện” chúng tôi đã gặp phải nhiều trở ngại về kỹ thuật, vì vậy chúng tôi phải tìm người để nhờ cậy. Thật ra những vị đã giúp chúng tôi ở nhiều nơi trên thế giới, chúng tôi chưa hề biết những vị đó, và cho tới nay cũng chưa gặp mặt hầu hết mấy vị đó.

Dù trang web đã thành hình khá lớn nhưng mục tiêu của chúng tôi vẫn chưa đạt được vì những lý do sau đây:

1. Vì chỉ một mình chúng tôi phải cáng đáng mọi công việc từ A tới Z

2. Khả năng hiểu biết cũng hạn hẹp vì vậy chúng tôi cần giúp đỡ vào những việc như sau: (dù đã làm một phần nhỏ).

• Phân loại ca dao tục ngữ.
• Phân loại địa phương.
• Cung cấp tên chợ quê tương ứng với danh sách chợ quê hiện có.
• Giải thích ca dao.
• Đưa ca dao mới vào thư khố (Database).
• Cung cấp tài liệu ca dao của các tỉnh hoặc miền.
• Lựa lọc và hiệu đính ca dao.
• Tuyển chọn nhạc dân ca và đưa lên mạng.
• Nối kết các câu ca dao với các bài tiểu luận hoặc liên hệ.
• Giúp sưu tầm những bài viết mà e-cadao.com cần có theo chuyên mục.
• Với các tác giả có bài trích đăng trong e-cadao, xin cho vài dòng cho phép
• Hiện giờ, vì tài chánh eo hẹp cho nên chỉ thuê web hosting nhỏ, mong được một web hosting bảo trợ cho dùng miễn phí dịch vụ.
• V.v...

Xin liên lạc với tôi theo địa chỉ E-mail: haphuonghoai@gmail.com

PV: Trong số các ý kiến gửi về, có ý kiến nào làm ông đặc biệt quan tâm không thưa nhà văn HPH?