Phần Một

A - Ca Dao

Ca dao cổ trước cách mạng

1. Thăng Long, Hà Nội đô thành
Nước non ai vẽ nên tranh họa đồ
Cố đô rồi lại tân đô
Nghìn năm văn vật bây giờ vẫn đây

2. Đồng xanh sông Nhị chạy dài
Mây quang non Tản chiếu ngời Thăng Long.

3. Nhất cao là núi Ba Vì
Nhất lịch, nhất sắc kinh kỳ Thăng Long.

4. Chẳng thơm cũng thể hoa nhài
Dẫu chưa thanh lịch cũng người Tràng An.

5. Chẳng thơm cũng thể hoa mai
Chẳng lịch cũng thể con người Thượng Kinh.

6. Người khôn ai chả nâng niu
Hoa thơm ai chả chắt chiu để dành.

7. Đất tốt trồng cây rườm rà
Những người thanh lịch nói ra dịu dàng.

8. Tiếc nồi cơm trắng để ôi
Tiếc con người lịch mà soi gương mờ.

9. Kim vàng ai nỡ uốn câu
Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời.

10. Chim khôn chết mệt vì mồi
Người khôn chết mệt vì lời nhỏ to.

11. Vàng thì thử lửa thử than
Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời.

12. Khen ai khéo họa dư đồ
Trước sông Nhị Thủy, sau hồ Hoàn Gươm.

13. Hồ Gươm in bóng Tháp Rùa
ánh đèn soi tỏ mái chùa Ngọc Sơn.

14. Nhác trông lên chốn kinh đô
Kìa đền Quan Thánh, nọ hồ Hoàn Gươm.

15. Khen ai khéo họa dư đồ
Giữa nơi thành thị có hồ xanh trong
Ngựa xe vắng khách bụi hồng
Một tòa cổ miếu, đôi dòng thanh lưu
Trăng soi nước, nước in cầu
Bức tranh thiên cổ đượm màu tang thương
Cỏ hoa ánh bóng tà dương
Nghìn xưa hưng bá đồ vương chốn này.

16. Rủ nhau xem cảnh Kiếm hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn
Hỏi ai gây dựng nên non nước này.

17. Gương kia lỡ để bụi nhòa
Sông có Nhị Hà, núi có Tản Viên
Thề kia nỡ để lỡ duyên
Trăng còn soi mãi vùng sen Tây Hồ.

18. Những lời mình nói với ta
Sông có Nhị Hà, núi có Tản Viên
Còn bây giờ, nàng ở thế sao nên
Tôi khấn Nam Tào, Bắc Đẩu ghi tên rành rành
Đã yêu anh thời quyết lấy anh
Nhà tre, cột nứa, lợp tranh vững vàng
Chớ tham nhà gỗ bức bàn
Gỗ li, chẳng có, làm xoàng gỗ vông
Chỉ nhọc mình, thôi lại uổng công
Phòng khi gỗ mục lại dùng nhà tre
Còn duyên anh bảo chẳng nghe.

19. Đấy vàng đây cũng đồng đen
Đấy hoa thiên lý, đây sen Tây Hồ.

20. Gươm vàng rớt xuống Hồ Tây
Công cha cũng trọng, nghĩa thày cũng sâu

21. Gió đưa cành trúc la đà
Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương
Mịt mù khói tỏa màn sương
Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ.

22. Chẳng vui cũng thể hội Thày
Chẳng trong cũng thể Hồ Tây xứ Đoài
Rửa chân đi hán đi hài
Rửa chân đi đất sao hoài rửa chân.

23. Trên trời có một ông sao
Chỗ quang chẳng mọc mọc vào đám mây
Nước Hồ Tây biết bao giờ cạn
Nhị vườn đào biết vạn nào hoa
Đưa nhau một quãng đường xa
Hỏi thăm anh Tú có nhà Cửa Nam.

24. Giăng xưa đã khuyết mấy lần.
Phẩm tiên trong giá trắng ngần còn chăng?
Xa xôi ta nhắn chị Hằng
Hồ Tây nước bạc xin đừng bóng soi.

25. Ngồi trên bờ dốc buông câu
Trách ai xui giục con cá sầu không ăn
Cá không ăn câu anh vác cần về
Để ống lại đây
Đêm khuya thanh vắng hồ Tây
Anh thả mồi bận nữa, con cá này cũng ăn.

26. Năm trai năm gái là mười
Năm dâu năm rể là đôi mươi tròn
Hai bên phụ mẫu song toàn
Rồi ra kéo được trâu vàng Hồ Tây.

27. Chàng về thiếp cũng xin về
Chàng về Hồ Bắc, thiếp về Hồ Tây
Chàng bao nhiêu tuổi năm nay?
Chàng rằng mười tám, thiếp rày bốn ba
Mồ cha đứa chê thiếp già
Thiếp còn gánh nổi một và trăm kim
Trăm kim đổi lấy lạng vàng
Mua gương Tự Mã, để thiếp với chàng soi chung
Chàng về sắm sửa loan phòng
Thiếp xin điểm phấn, tô hồng thiếp theo.

28. Thuyền ai lờ lững bên sông
Có về Hà Nội, Hà Đông cùng về.

29. Ai về Hà Nội, ngược nước Hồng Hà
Buồm giong ba ngọn vui đà nên vui.

30. Đường về xứ Lạng mù xa
Có về Hà Nội với ta thì về
Đường thủy thì tiện thuyền bè
Đường bộ cứ bến Bồ Đề mà sang.

31. Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Đường ra Hà Nội như tranh vẽ rồng.

32. Đường ra Kẻ chợ quanh quanh
Đường về Kẻ Gối như tranh vẽ đồ.

33. Đường đi cách núi Ba Vì
Cách con sông Cái chàng đi đàng nào?

34. Rủ nhau lên núi hái chè
Hái dăm ba mớ xuống khe ta ngồi
Ta ngồi cho ráo mồ hôi
Xuống sông tắm mát thảnh thơi ta về.
Ta về thăm quán thăm quê
Thăm chợ Bồ Đề, thăm giếng Ô Long
Bồ Đề họp chợ mồng mười
Trên đánh cờ người, dưới thổi cơm thi
Ba bốn năm nay anh dở việc gì
Để em bắt chạch, thổi cơm thi một mình.

35. Đố ai tát bể cấy kê
Tát sông Bồ Đềm nhổ mạ cấy chơi.

36. Sông Bồ Đề nước đỏ như son
Em mà dối bạn tội bằng hòn Thái Sơn.

37. Trên trời có sông Ngân Hà
Tỉnh Nam sông cái, Bắc là sông sâu
Bắc Ninh lại có sông Cầu
Anh còn tơ tưởng sông Dâu, sông Đào
Anh còn tơ tưởng sông Thao
Qua sông Hà Nội anh vào Kinh đô
Đại Đồng lại có sông Hồ
Bước qua sông Đuống thờ ơ với tình
Sông Thương chơi đã thập thành
Bước qua sông Cái bẻ cành phù dung.

38. Anh về xẻ ván cho dày
Bắc cầu sông Cái cho thày mẹ sang
Thày mẹ sang em cũng theo sang
Đò dọc quan cấm, đò ngang không chèo.

39. Đò tôi ở bến sông Dâu
Buôn chè mạn hảo tháng sau mới về
Lênh đênh ba bốn chiếc thuyền kề
Chiếc về Hà Nội chiếc về Vạn Vân
Vạn Vân có bến Thổ Hà
Vạn Vân nấu rượu, Thổ Hà nung vôi
Nghĩ rằng đá nát thì thôi
Ai ngờ đá nát nung vôi lại nồng
Chăn đơn gối chiếc lạnh lùng
Nửa thì mình đắp, nửa phòng tình nhân.

40. Lênh đênh ba bốn thuyền kề
Thuyền ra Kẻ Chợ, thuyền về sông Dâu.

41. Hồng Hà nước đỏ như son
Chết đi thì chớ, sống còn lấy anh.

42. Con sông chạy tuột về Hà
Nhớ ai Hà Nội trông mà ngùi thương
Nhớ người cố quận tha hương
Nhớ ai thì nhớ nhưng đường thời xa.

43. Sông Tô nước chảy trong ngần
Con thuyền buồm trắng chạy gần chạy xa
Thon thon hai mũi chèo hoa
Lướt đi lướt lại như là bướm gieo.

44. Sông Tô nước chảy quanh co
Cầu Đông sương sớm, quán Giò trăng khuya
Buồn tình vừa lúc phân chia
Tiếng ai như đã bên kia hẹn hò.

45. Nước sông Tô vừa trong vừa mát
Em ghé thuyền đỗ sát thuyền anh
Dừng chèo muốn tỏ âm tình
Sông bao nhiêu nước thương mình bấy nhiêu.

46. Sông Tô nước đục lờ lờ
Cắm sào mà đợi bao giờ nước trong.

47. Làng tôi có lũy trẻ xanh
Có sông Tô Lịch uốn quanh xóm làng
Bên bờ vải, nhãn hai hàng
Dưới sông cá lội từng đàn tung ăng.

48. Biết nhà cô ở đâu đây
Hỡi trăng Tô Lịch, hỡi mây Tây Hồ.
Mình đi có nhớ kinh đô
Nhớ trăng Tô Lịch, nhớ hồ Gươm trong.

49. Bao giờ đổ núi Tản viên
Cạn sông Tô Lịch thiếp mới quên nghĩa chàng.

50. Bao giờ lở núi Tản Viên
Cạn sông Tô Lịch cho quên nghĩa nàng
Thung dung từ thuở thanh nhàn
Mực nghiên giấy bút ta bàn khúc nhôi
Phen này anh quyết lấy nàng thôi
Em tránh đằng trời chẳng khỏi tay anh.
Nói ra mang tiếng dỗ dành
Mặc ý nàng liệu, mặc tình nàng lo
Yêu nhau nên phải dặn dò.

51. Yên Thái có hồ Nguyệt Nga
Có sông Tô Lịch đòi ta chèo thuyền.

52. Sông Tô mấy khúc uốn vào
ấy là có lắm anh hào ở trong
Sông Tô một dải lượn vòng
ấy nơi liệt nữ anh hùng giáng sinh
Sông Hồng một khúc uốn quanh
Văn nhân tài tử lừng danh trong ngoài.

53. Phải đây bến Chiếu Thạch Đồng
Còn đây cô lái cắm bồng đợi ai.

54. Chàng đi vực thẳm non cao
Em mong tìm vào đến núi Tản Viên
Bao giờ lở núi Tản Viên
Cạn sông Tô Lịch chẳng quên nghĩa người
Nghĩa người em để trong cơi
Nắp vàng đậy lại để nơi em nằm
Mỗi ngày sáy bảy lần thăm.

55. Trên đê Cố Ngự
Nhớ chữ đồng tâm
Hỡi cô đội nón ba tầm
Có về Yên Phụ hôm rằm lại sang
Phiên rằm chợ chính Yên Quang
Yêu hoa, anh đợi hoa nàng mới mua.

56. Tốt đẹp là chị hàng hoa
Tuy rằng thơm ngát cửa nhà sạch không
Ngày ngày đi hái hoa hồng
Chiều chiều về ngõ Cầu Đông ăn quà
Bao giờ chợ lớn hết hoa
Đồng Xuân hết chuối thì hoa hết tiền.

57. Con gái ở trại hàng Hoa
Ăn cơm nửa bữa ngủ nhà nửa đêm.

58. Cô Tây ở trại hàng Hoa
Hột vàng quấn cô, xe nhà nghênh ngang
Bố cô dọn quán bán hàng
Nhặt từng đồng kẽm còn sang nỗi gì
Cô còn bắc bực kiêu kì
Thông ngôn, kí lục, cu-li trăm thằng.

59. Giếng Ngọc Hà vừa trong vừa mát
Vườn Ngọc Hà thơm ngát gần xa
Hỏi người xách nước tưới hoa
Có cho ai được vào ra chốn này?

60. Đất Ngọc Hà tốt tươi phong cảnh
Gái Ngọc Hà vừa đảm vừa xinh
Ơi người gánh nước giếng đình
Còn chăng hay đã trao tình cho ai?

61. Công anh gánh đất trồng đào
Bây giờ em để lọt vào tay ai?

62. Mưa xuân, lác đác vườn đào
Công anh đắp đất, ngăn rào trồng hoa
Ai làm gió táp, mưa sa
Cho cây anh đổ, cho hoa anh tàn.

63. Ai chơi ta cũng chơi cùng
Chơi trúc quân tử, chơi tùng trượng phu.

64. Hoa thơm, thơm lạ thơm lùng
Thơm cành thơm rễ, người trồng cũng thơm

65. Em là con gái Phụng Thiên
Bán rau mua bút, mua nghiên cho chồng
Nữa mai chồng chiếm bảng rồng
Bố công sớm tối vun trồng cho rau.

66. Yếm trắng vã nước Văn Hồ
Vã đi vã lại anh đồ yêu thương.

67. Nước Văn Hồ tha hồ tắm mát
Rượu Hồ Đình thơm ngát đón làng văn.

68. May ra thì hóa tứ linh
Chẳng may thất nghiệp nằm đình Cổ Lương.

69. Ba gian nhà khách
Chiếu sạch giường cao
Mời các thày vào
Muốn sao được thế
Mắm Nghệ lòng giòn
Rượu ngon cơm trắng
Các thày dù chẳng sá vào
Hãy dừng chân lại em chào cái nao
Đêm qua em mới chiêm bao
Có năm ông Cử bước vào nhà em
Cau tươi bổ, trầu cay têm
Đựng trong đĩa sứ em đem kính mời
Năm thày tốt số hơn người
Khoa này tất đỗ, nhớ lời em đây.

70. Tiếng gà gáy giục năm canh
Chàng ơi dạy học còn nằm làm chi
Sang năm Chúa mở khoa thi
Tàn vàng choi chói rỡ thì tên anh.

71. Thoi đưa tay mỏi canh chày
Tiếng ai xin lửa là thày cống Sen
Thày rằng đang học tắt đèn
Cậy tình lân lí dám phiền đêm hôm

72. Cho hay nhất quỷ nhì ma
Bây giờ mới biết thứ ba thế nào
Căm thù giặc nước từ bao
Tấm lòng công phẫn ào ào như sôi
Đứng đầu khóa Ngọc, tú Nhồi
Kế bày tội ác rạch ròi tên Kim.

73. Chẳng thi chẳng đỗ chẳng sao
Anh em không được người nào bỏ nhau
Phải đòi cho được thày Cầu.
Phải đào hết đất nhà giàu đổ đi.

74. Trên Tràng Thi, dưới cũng Tràng Thi
Đường này quan cấm, em thì cậy ai?
-Đường này quan cấm em thì cậy anh!

75. Trên Tràng Thi, dưới lại Tràng Thi
Ai đem nhân ngãi tôi đi đằng nào?
Trên Hàng Đào, dưới lại Hàng Đào
Ai đem nhân ngãi tôi vào Thàng Thi.

76. Tản Viên núi ấy kiêu thay
Tầng trên tầng dưới thắt n_ cỏ bồng
Họa núi tôi lại họa sông
Vì chàng em phải long đong thế này
Họa nhà quan sở lầu tây
Em sang Hà Nội họa n_ Cột Cờ
Họa nhà máy Nước, máy Tơ
Xin chàng hãy cứ đợi chờ chàng ơi
Vườn Bách thú em đã họa rồi
Em xuống dưới biển, họa đôi cá vàng.

77. Em nay như tấm lụa đào
Đem ra Kẻ Chợ thước nào dám đo
Thước anh thước ngọc, thước ngà
Vóc còn dám đọ nữa là lụa em!

78. Xứ Nam có chợ Bằng Gồi
Xứ Bắc Đìa Sáu, xứ Đoài chợ Canh.

79. Hôm qua anh đến chơi nhà
Thấy mẹ nằm võng thấy cha nằm giường
Thấy em nằm đất anh thương
Anh ra Kẻ Chợ đóng giường tám thang
Bốn góc thì anh thếp vàng
Bốn chân thếp bạc, tám thang chạm rồng
Bây giờ phải bỏ giường không
Em đi lấy chồng phí cả công anh.

80. Nhởn nhơ cô gái Cửa Đông
Quần là áo lượt nhưng lòng không ưa
Tao khang là vợ ngày xưa
Khăn thâm, áo vải sớm trưa vui cùng.

81.Bất kỳ sớm tối chiều trưa
Mưa khắp Hà Nội mưa ra Hải Phòng
Hạt mưa vừa mát vừa trong
Mưa xuống sông Hồng, mưa khắp mọi nơi
Hạt mưa chính ở trên trời
Mưa xuống Hà Nội là nơi cõi trần
Giêng hai lác đác mưa xuân
Hây hẩy mưa bụi, dần dần mưa sa
Hạt mưa vào giếng Ngọc Hà
Hạt thì vào nhị bông hoa mới trồi
Tháng năm, tháng sáu mưa mòi
Bước sang tháng bẩy sụt sùi mưa Ngâu
Thương thay cho vợ chồng Ngâu
Mỗi năm chỉ gặp mặt nhau một lần
Tháng tám mưa khắp xa gần
Bước sang tháng chín đúng tuần mưa rươi
Tháng mười mưa ít đi rồi
Nắng hanh trời viếc cho tươi má hồng
Một, chạp là tiết mùa đông
Mưa phùn đêm vắng trong lòng lạnh thay
Bài mưa anh đã họa đầy
Mối tình dào dạt đêm chày như mưa.

82. Con cò đậu cọc cầu ao
Ăn sung sung chát, ăn đào đào chua
Ngày ngày ra đứng cổng chùa
Trông về Hà Nội thấy vua đúc tiền
Ngọn sông Điền vừa trong, vừa chẩy
Anh đi kén vợ mười bảy năm nay
Tình cờ bắt gặp mình đây
Như cá gặp nước như mây gặp rồng.

83.Vui nhất là chợ Đồng Xuân
Mùa nào thức ấy xa gần bán mua
Cổng chợ có anh hàng dừa
Hàng cau, hàng quít, hàng mơ, hàng đào
Xăm xăm anh mới bước vào
Thấy anh hàng thuốc hút vào say sưa
Nứt nẻ thì anh hàng na
Chua chát hàng sấu, ngọt nga hàng đường
Thơm ngát thì chị hàng hương
Tanh ngắt hàng cá, phô trương hàng vàng
Sộc sệch thì anh hàng giang
Cả rổ lẫn thúng, cả sàng lẫn nia
Sọ sẹ thì anh hàng thìa
Cả bát lẫn đĩa nhiều bề ung dung
Đỏ đon thì anh hàng hồng
Thanh yên, phật thủ, bưởi bòng kể chi
Trống quân vận chẳng ra gì
Mỗi người một vẻ ai thì kém ai
Trông lên thấy dãy hàng chai
Có một chú khách trọc đầu trắng răng
Ai ơi khéo nói đãi đằng
Hàng ốc, hàng ếch, hàng xăng, hàng quà
Trông lên thấy dãy hàng cà
Bánh đúc, bánh đậu, bánh đa, xôi vò
Trông lên thấy dãy thịt bò
Chú bồi, chú khách đợi chờ bán mua
Trông lên thấy dãy hàng cua
Em xách một rỏ, anh mua mấy hào
Trông lên dãy phố Hàng Đào
Miệng chào hớn hở anh vào cùng em.

84. Hà Nội như động tiên sa
Sáu giờ máy hết đèn xa đèn gần
Vui nhất là chợ Đồng Xuân
Thức gì cũng có xa gần bán mua
Giữa chợ có anh hàng dừa
Hàng cam, hàng quít, hàng dưa, hàng hồng
Ai ơi đứng lại mà trông
Hàng vóc, hàng nhiễu thong dong nượp nà
Cổng chợ có chị hàng hoa
Có người đổi bạc chạy ra chạy vào
Lại thêm “sực tắc” bán rao
Kẹo cau, kẹo đạn, miến xào, bún bung
Lại thêm bánh rán, kẹo vừng
Trước mặt bún chả, sau lưng bánh giò
ồn ào chuyện nhỏ, chuyện to
Líu lo chú khách bánh bò bán rao
Xăm xăm khi mới bước vào
Hàng tôm, hàng tép xôn xao mọi bề
Lịch sự là chị hàng lê
Quàng quạc hàng vịt, tò te hàng gà
Nứt nở như chị hàng na
Chua vào hàng sấu, ngọt ra hàng đường
Thơm ngát là chị hàng hương
Tanh ngắt hàng cá, phô trương hàng vàng
Lôi thôi là chị hàng giang
Bán rổ, bán xảo, bán sàng, bán nia
Thưỡi môi là chị hàng thìa
San sát hàng bát nhiều bề long đong
Đỏ đon như chị hàng hồng
Hàng cam, hàng quít, bưởi bòng thiếu chi
Trống quân, cò lả sót gì
Mỗi người một vẻ ai thì kém ai
Lại thêm cạo mặt ngoáy tai
Lại thêm ngoài chợ có người họa tranh
Ngoài ra cải, diếp, răm, hành
Thìa là, cải cúc xanh xanh rõ ràng
Có người bán lược, bán gương
Có người bán cả hòm rương, tủ quầy
Có người bán dép, bán giày
Có người bán cả ghế mây để ngồi
Suốt ngày chợ họp ai ơi
Thượng vàng hạ cãm bao người bán mua
Hay cắp như chị hàng cua
Nhảy nhót hàng ếch ai mua được rày
Có người xem tướng xem tay
Chầu văn, đồng bóng ốp n_ tức thời
Thôi thì đủ thức, đủ người
ồn ào nhộn nhịp nói cười chen vai.
Có anh bán thuốc cũng hay
Mồm rao liến láu, bệnh khỏi n_ tức thời
Lại còn kẻ cắp như rươi
Hở cơ chốc lát, tiền ôi mất rồi
Dậm chân xuống đất kêu trời
“Phú-lít” có đến cũng thôi đi đời
Tối đến đuổi chợ mình ơi!
Quá năm giờ rưỡi hết người bán mua.

85. Ước gì mình lấy được ta
Để cùng buôn bán chợ xa, chợ gần
Vui nhất là chợ Đồng Xuân
Kẻ buôn, người bán xa gần thảnh thơi...

86. Trên trời có cái cầu vồng
Kẻ Chợ cầu Muống, cầu Đông, cầu Giền
Việc trên đền cầu vàng cầu bạc
Các lái buôn cầu nước cầu non
Đôi ta cầu của cầu non
Con đẹp giống mẹ, con giòn giống cha
Con gái dệt cửi trong nhà
Con giai đi học khôi khoa hơn người.

87. Ru con con ngủ cho rồi
Cho mẹ đi chợ mua vôi têm trầu
Mua vôi chợ Quán, chợ Cầu
Mua cau Nam Phố, mua trầu chợ Dinh.

88. Trầu xanh, cau trắng, chay vàng
Cơi trầu bịt bạc, thiếp mời chàng ăn chung.

89. Cầu Đông bước tới cầu Châu
Bước sang cầu Sỉ, gặp nhau cầu Dừa.

90. Nhất cao là núi Tản Viên
Nhất lịch nhất sắc là tiên trên đời
Cố nhân tìm cố nhân chơi
Sao cố nhân chẳng nhớ lời cố nhân!

91. Tìm em cho đến La Thành
Hỏi thăm các phố để anh tìm dần
Lên tàu từ ở Thanh Xuân
Tìm hết Tư Sở lại gần Cầu Ô
Tìm em cho đến Bờ Hồ
Hàng Trống, Hàng Bồ anh cũng tìm qua
Lại tìm cho đến nhà ga
Đến đây mới biết rằng là Cửa Nam
Vườn hoa có tượng mẹ đầm
Thấy quân lính tập lấy làm vui thay
Tìm em đã hết mười ngày
Hỏi thăm không thấy em rày nơi nao
Thuê xe vào phố Hàng Đào
Hàng Ngang, Hàng Bạc lại vào Mã Mây
Lên thuyền anh xuống Hồ Tây
Ngẫm xem phong cảnh nước mây rườm tà
Lên tàu lại xuống Gô-đa
Thẳng đường anh xuống Hàng Gà, Bạch Mai
Thuê xe vào phố Hàng Gai
Hàng Bông, Hàng Bạc cũng chẳng ai biết mình
Thực là đôi ngả Sâm Thương
Ước ao thấy khách tỏ tường tới đây
Những là mong nhớ đêm ngày
Xuân thu biết đã đổi thay mấy lần
Mong cho hoa nở mùa xuân
Để cho khóm trúc mọc gần trỗ lan.

92. Quỳnh Lôi mãi tít kinh kỳ
Quỳnh Lưu lôi kéo nhau đi trại Quỳnh.

93. Đồng Lầm nhuộm vải nâu non
Bên hồ cá rộng, bên con sông bồi.

94. Rủ nhau đánh cá Đồng Lầm
Cá kia chẳng được âm thầm lòng em
Rủ nhau đánh cá đồng Trèm
Cá kia chẳng được lòng em âm thầm.

95. Có thương thì thương
Không thương thì nói
Làm chi lần lần lữa lừa như hẹn nợ thêm buồn
Trên chùa đã động tiếng chuông
Gà Thọ Xương đã gáy, chim trên nguồn đã kêu.

96. Yêu nhau nên phải ra đi
Đi sao tìm thấy cố tri mới đành
Tìm anh tất cả thị thành
Tưởng rằng anh ở Hàng Mành không xa
Chữ tình ta lại gặp ta
Hàng Mành chẳng thấy tìm ra Hàng Hòm
Phố thời bán những mâm son
Duyên kia sao chẳng vuông tròn cùng nhau.

97. Hà Nội băm sáu phố phường
Hàng Gạo, Hàng Đường, Hàng Muối trắng tinh
Từ ngày ta phải lòng mình
Bác mẹ đi rình đã mấy mươi phen
Làm quen chả được nên quen
Làm bạn mất bạn, ai đền công cho.

98. Hà Thành là chốn kinh đô
Vừa đông, vừa đẹp lại vừa rộng thay!
Cửa nhà san sát đó đây
Gác trên gác dưới bên ngoài, bên trọng
Ai ơi đứng lại mà trông
Nguy nga tráng lệ non bồng nào hơn!
Dập dìu xe ngựa bon bon
Ban đêm đèn điện sáng hơn ban ngày.
Này đây hàng Trống, Hàng Bài
Đi thêm mấy bước rẽ n_ Hàng Hòm
Hai bên chồng chất tráp son
Hàng Gai chỉ bước đường con rõ ràng
Hàng Đào rồi đến Hàng Ngang
Tập trung khách trú bán hàng vui thay
Hang fBuồm, Hàng Mã, Hàng Mây
Hàng Bút, Thuốc Bắc, tạt n_ Hàng Bồ
Hiệu ta, hiệu Khách đổ xô
Bán đèn, bán lọ những đồ rất sang
Cầu Gỗ trông ra rõ ràng
Đi thêm mấy bước thì sang Hàng Bè
Dần dần tới chợ Hàng Tre
Ngổn ngang nhộn nhịp thuyền bè dưới sông
Đứng ở Hàng Mắm mà trông
Kìa Ô Quan Chưởng, Cầu Đông đó mà
Hàng Đường, Hàng Đậu đâu xa
Hàng Nâu rẽ lại thì là Đồng Xuân
Hàng Than, Hàng Cót rảo chân
Đến phố Hàng Lọng là gần nhà ga
Trở lại đến phố Hàng Lờ
Rẽ tay phải phố Hỏa Lò chẳng sai
Nhằm dốc Cây Thị ta xuôi
Chiều tà, Chợ Đuổi thì người mới đông
Bán mua vội vã cho xong
Nhá nhem thời tối chợ không kéo dài

Phố ta tạm kể thế thôi
Phố Tây thì phải dạo chơi: Tràng Tiền
Thái Hà, Trường Bưởi, Trung Hiền
Có tầu điện chạy liên miên cả ngày
Tiền đi thì thực rẻ thay
Hai xu cái vé lên n_ tha hồ
Lại còn cả bến ô tô
Chở khách, chở đồ tùy ý người thuê.
Bờ hồ cảnh ấy vui ghê
Ngọc Sơn, Tháp Bút, vua Lê tượng đồng
Đua nhau ngàn tía muôn hồng
Một màu nước biếc soi lồng bóng cây
Đêm nào cũng có tích hay
Kìa nhà chớp bóng, ta nay rẽ vào
Lòng em nghĩ ngợi ra sao?
Sán Nhiên, Quảng Lạc ồn ào cả đêm
Cải Lương Hý viện kề bên
Ngọt ngào tiếng hát cũng nên mất tiền
Những khi vui thú giải phiền
Dạo chơi Bách thú, quanh miền Hồ Tây
Mặt hồ hây hẩy heo may
Trong trong gió mát dễ say lòng người
Hà thành đẹp lắm ai ơi!

99. Rủ nhau chơi khắp Long Thành
Ba mươi sáu phố rành rành chẳng sai
Hàng Bồ, Hàng Bạc, Hàng Gai
Hàng Buồm, Hàng Thiếc, Hàng Bài, Hàng Khay
Mã Vĩ, Hàng Điếu, Hàng Giày
Hàng Lờ, Hàng Cót, Hàng Mây, Hàng Đàn
Phố Mới, Phúc Kiến, Hàng Than
Hàng Mã, Hàng Mắm, Hàng Ngang, Hàng Đồng
Hàng Muối, Hàng Nón, Cầu Đông
Hàng Hòm, Hàng Đậu, Hàng Bông, Hàng Bè
Hàng Thùng, Hàng Bút, Hàng Tre
Hàng Vôi, hàng Giấy, Hàng The, Hàng Gà
Quanh đi đến phố Hàng Da
Trải xem phường phố thật là cũng xinh
Phồn hoa thứ nhất Long Thành
Phố Giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờ
Người về nhớ cảnh ngẩn ngơ
Bút hoa xin chép nên thơ lưu truyền.

100. Nghìn thu gặp hội thái bình
Trải xem phong cảnh khắp thành Thăng Long
Phố ngoài bao bọc thành trong
Cửa Nam, Giám, Bắc, Tây, Đông rõ ràng
Ba mươi sáu mặt phố phường
Hàng Giày, Hàng Bạc, Hàng Ngang, Hàng Đào
Người đài các, kẻ thanh tao
Qua hàng thợ Tiện lại vào Hàng Gai
Hàng Thêu, Hàng Trống, Hàng Bài
Hàng Khay trở gót ra chơi Tràng Tiền
Nhác trông chẳng khác động tiên
Trên đồn cờ kéo dưới thuyền buồm giăng
Phong quang lịch sự đâu bằng
Dập dìu võng lọng, tưng bừng ngựa xe
Hàng Vôi sang phố Hàng Bè
Qua tòa Thương Chính trở về Đồng Xuân
Trải qua Hàng Giấy dần dần
Cung đàn nhịp phách nên xuân bốn mùa
Cầu Đông vang tiếng chợ Chùa
Trăng soi giá nến, gió lùa khói hương
Mặt ngoài có phố Hàng Đường
Hàng Mây, Hàng Mã, Hàng Buồm, Hàng Chum
Tiếng Ngô, tiếng Nhắng um um
Lên lầu xem điếm tổ tôm đánh bài
Khoan khoan chân trở gót hài
Qua Hàng Thuốc Bắc sang chơi hàng Đồng
Biết bao của báu lạ lùng
Kìa đồ bát bửu, nọ lồng ấp hương
Hàng Bừa, Hàng Cuốc ngổn ngang
Trở về Hàng Cót dạo sang Hàng Gà
Bát ngô, Hàng Sắt xem qua
Hàng Vải, Hàng Thiếc lại ra Hàng Hòm
ở đâu nghe tiếng om om?
Trống chầu rạp hát thòm thòm vui thay
Hàng Da, Hàng Nón ai bày
Bên kia Hàng Điếu, bên này Hàng Bông
Ngã tư Cấm Chỉ đứng trông
Qua Hàng Thợ Nhuộm thẳng rong Hàng Tàn
Đoái xem phong cảnh bàn hoàn
Bút hoa dở viết chép bàn mấy câu.
Trải qua một cuộc bể dâu
Nào người đế bá, công hầu là ai?