|
Mứt Me Phan Thiết
Lê Nam Ích
B́nh Thuận, hầu như nơi nào cũng có cây me. Đặc biệt, ở Phan Thiết và
các vùng ngoại ô, do điều kiện thổ nhưỡng thích hợp nên cây me phát
triển rất tốt. Cây me, ngoài việc lấy thân cành "làm nhà", cho nghề khai
thác mành chà, lấy gỗ dùng làm thớt, lấy lá, trái nấu canh, người dân
địa phương c̣n tận dụng trái của nó để làm mứt. Và trong các loại mứt
ngày tết ở B́nh Thuận, nổi tiếng nhất vẫn là mứt me Phan Thiết.
Me
được chọn làm mứt là loại me ván già nhưng c̣n xanh (chưa chín), trái to
ngang hoặc me đũa, trái dài, mắt thẳng, cơm dày. Loại me ươn, me mật
không làm được v́ mứt nhăo, thâm đen, ít ngon.
Làm
mứt me thật công phu. Me hái trên cây xuống hay mua về cắt bớt cuống,
chỉ chừa lại cỡ đốt tay. Đem ngâm nước muối, pha 2 muỗng canh trong 3
lít nước, dễ dàng bóc vỏ. Dùng mũi dao nhọn xé một đường dọc sống lưng
me, tách từng lớp vỏ theo đường trôn ốc. Me sạch vỏ ngâm nước muối độ 2
ngày, xả bớt chất chua. Nhẹ nhàng bổ dọc bụng me sao cho khi lấy hạt
không làm trái me găy đoạn. Ngâm nước muối lần nữa để me trắng đều. Dùng
xăm, xăm từ trên xuống khắp hai mặt, lần lượt hết phần me đă chọn. Đun
nước nóng tan giá, xả đi xả lại bốn, năm lượt. Khi nào nếm bớt chua, vớt
me vảy ráo nước, tiến hành rim.
Thông
thường, cứ 3 kg me tươi bóc vỏ phải dùng đến 1,5 kg đường cát. Đường
càng trắng, me rim càng đẹp, càng ngon. Me được xếp thành từng lớp vô
thau, rải đường lên. Ướp như vậy vài ba tiếng đồng hồ. Khi thấy ra nước
đường, múc vào một thau khác, đem thắng cho sên. Rồi đổ vào thau me, bắc
lên bếp rim với lửa nhỏ. Công đoạn này đ̣i hỏi phải khéo tay và tính
kiên nhẫn, nếu nóng ruột là hỏng ngay. Rim như vậy đến khi đường đă sền
chặt, mới trải me hong gió cho ráo. Thắng nước đường thật keo nhúng trái
me rim vào. Mứt me đạt yêu cầu hải có màu vàng trong, bóng mướt, bọc
giấy kính trông rất tươi mắt. Như vậy, thời gian tính từ khi làm đến khi
có mứt ăn mất hết cả tuần.
Nghề
làm mứt me ở B́nh Thuận không biết có tự bao giờ, có lẽ rất lâu đời. Năm
nào cũng vậy, những ngày giáp Tết, mứt me được sản xuất hàng loạt đáp
ứng nhu cầu đón Tết cổ truyền của nhân dân.
Mứt me
cũng được người sành điệu xếp vào hàng của quư. Ngày Tết, món mứt me bày
ra thết đăi bà con, bạn bè, hấp dẫn vô cùng.
Nguồn: saigontimesusa
|