-
|
-
Ca Dao
Dân Ca Nam Kỳ Lục Tỉnh từ 801 - 900
-
801 . Cây đa cũ bến
đ̣ xưa,
-
Bây giờ con bóng
đương trưa,
-
Buông lời hỏi bạn
kén lừa nữa thôi.
-
802. Đêm khuya ra
đứng giữa trời,
-
Giơ tay anh ngoắt
nguyệt, nguyệt dời phương nao.
-
803. Biển đông sóng
dực bả đào,
-
Ngăi nhân khác thể
sóng nhào biển đông.
-
804. Bậu coi con sư
tử ngồi giữ cái lư đồng,
-
Dầu bậu chính
chuyên cho lắm,
-
Không chồng cũng
hư.
-
Đêm khuya ngồi dựa
thảo lư,
-
Gởi thân phận thiếp
nên hư tại chàng.
-
805. Bấy lâu cách
mặt con bạn vàng,
-
Bây giờ gặp mặt ngỡ
ngàng khó phân.
-
806. Ngọc sa xuống
biển ngọc trầm,
-
Anh thất ngôn một
tiếng không cầm đặng em.
-
807. Dập d́u lá gió
ngành chim,
-
Sớm đưa Tống Ngọc,
tối t́m Trường Khanh. (1)
-
(1) Tống Ngọc:
người nước Sở, đời Chiến Quốc, nổi tiếng đẹp trai và hay có tính
trăng hoa; Trường Khanh: tức Tư Mă Tương Như, người đời Hán;
khi đi chơi nước Thục, gặp Trác Văn Quân gảy khúc Phượng cầu
Hoàng để ghẹo rồi lấy nhau. Điển tích này thường dùng để chỉ
việc trai gái lẳng lơ.
-
808. Con chim quyên
lựa nhánh lựa nhành,
-
Gái khôn lựa chốn
trai lành em gởi thân.'
-
809. Nói ra tủi hổ
muôn phần,
-
Bốn mùa đông lạnh
chẳng gần hơi em.
-
810. Bậu đừng ỷ sắc
khoe ḿnh,
-
Thương hồ nhiều kẻ
hữu t́nh anh chẳng mê.
-
-
811. Gió đưa
bụi chuối sau hè ,
-
Anh ham vợ bé bỏ bè
con thơ.
-
812. Cái miếu linh
thiêng có bốn cây cột kiềng kiềng,
-
Rui tre mè trắc,
cắt tóc thề nguyền,
-
Lời thề nước biếc
non xanh,
-
Nhện giăng sóng dợn
sao đành bỏ nhau.
-
813. Thấy em hân
hấn má đào,
-
Thanh tân mày liễu,
dạ nào anh chẳng thương.
-
814. Chim khôn
chẳng phụ cây tàn,
-
Gái khôn chứ thấy
cơ hàn mà vong.
-
815. Một vũng nước
trong,
-
Một ḍng nước đục,
-
Một trăm người tục,
-
Một chục người
thanh,
-
Biết đâu tâm phúc
gởi ḿnh,
-
Mua tơ thêu lấy
tượng B́nh Nguyên Quân. (1)
-
(1) B́nh Nguyên
Quân con của Triệu Vũ Linh Vương đời Chiến Quốc, tên thắng, được
phong ở đất B́nh Nguyên. B́nh Nguyên Quân là người nổi tiếng hiếu
khách, tốt bụng.
-
816. Nước không
chưn sao gọi rằng nước đứng,
-
Chén của người sao
gọi chén chung.
-
817. Cây khô tưới
nước cũng khô,
-
Vận nghèo đi tới xứ
mô cũng nghèo.
-
8t8. Cỏ mọc thềm
giếng cheo leo,
-
Lâm chung có bậu
hiểm nghèo có qua.
-
819. Đầu th́ cơng
chúa,
-
Vai mang cốt mẹ,
-
Tay dắt cha già,
-
Gặp mặt em nước mắt
nhỏ sa,
-
Anh lấy vạt áo dà
anh chặm,
-
Điệu cang thường
ngàn dặm chẳng quên.
-
820. Tàu lui khỏi
vịnh em thọ bịnh đau liền,
-
Chẳng tin anh hỏi
hết xóm giềng mà coi.
-
-
821. Giơ tay anh
hứng sương trời,
-
Rửa làm sao sạch
những lời thị phi.
-
822. Mạc đạo xà vô
giác,
-
Thành long giả vị
tri,
-
Bậu chê anh quân tử
lỡ th́,
-
Anh tỉ như con cá ở
cạn, chờ khi hóa rồng.
-
823. Từ nay em bậu
chớ trông,
-
Thuyền anh ra cửa
như rồng lên mây.
-
824. Hỏi thăm
chuyện văn ai bày,
-
Ngăi nhơn thăm thẳm
một ngày một xa.
-
825. Sơn cách thủy
cách,
-
Tấm ḷng anh không
cách,
-
Đường xa dặm xa,
-
Nhân ngăi em không
xa,
-
Đi đâu anh cũng ghé
nhà,
-
Trước thăm phụ mẫu
sau là viếng em.
-
826. Chim đại bàng
bay ngang Chợ Đệm,
-
Thức Lưu Bị rày bàn
luận chiêm bao. (1)
-
(1) Chợ Đệm:
chợ ở huyện B́nh Chánh, TP Hồ Chí Minh, xưa chuyên bán đệm. Câu ca
dao này chủ về việc "chơi chữ": đệm, bị, bao.
-
827. Thân em như
thể trái đào,
-
Anh ơi anh muốn
chưng quả tử bàn nào anh chưng.
-
828. Xấu dao cắt
chẳng mỏng gừng,
-
Xấu người mai ước
cầm chừng đôi ta.
-
829. Chim bay về
núi Điện Bà, (1)
-
Phân chồng rẽ vợ ai
mà chẳng thương.
-
830. Chừng nào thủy
nọ xa gương,
-
Đừng chào anh nữa,
t́nh thương cạn rồi.
-
-
831. Ngó lên nước
xoáy ngùi ngùi,
-
Nhớ ông Cao Tổ vua
tôi một ḷng.
-
832. Đâu đâu cũng
có anh hùng,
-
Xin em giữ vẹn chữ
tùng mà thôi.
-
833. Lăo mầng cây
héo nẩy chồi,
-
Vợ mang chín tháng
đủ thôi mười ngày.
-
834. Chim quyên láo
liếng đường cày,
-
T́nh thâm ngỡi
(nghĩa) trượng mấy ngày lại xa.
-
834. Nước mắt nhỏ
sa,
-
Anh lấy cái áo dà
anh chặm,
-
Điệu cang thường
ngàn dặm anh phải theo.
-
836. Đường trường
nước chảy như reo,
-
Thương em chẳng nệ
mái chèo ngược xuôi.
-
837. Ngọn cờ phết,
ngọn lau cũng phất,
-
Nồi đồng sôi nồi
đất cũng sôi,
-
Bậu với qua duyên
nợ ră rời,
-
Tới lui chi nữa,
đứng ngồi uổng công.
-
Bậu ở bên đông, bậu
lấy chồng bên bắc, ớ em!
-
838. Em không nhớ
thuở anh cầm ngọn dao sắc,
-
Anh cắt năm bảy cái
lát gừng,
-
Anh bỏ vào thang
thuốc bắc,
-
Anh sắc chén rưỡi
c̣n bảy phân,
-
Tay anh đỡ lưng,
miệng anh vái tổ,
-
Nguyện cho em uống
vào, bịnh dủ mười phân. (1)
-
(1) Dủ: Hơn,
càng hơn, khá, lành mạnh; Bệnh thuyên dủ: Bệnh khá rồi (DNQÂ.
1.1,245)
-
839. Bước lên lưng
ngựa đằm đằm,
-
Anh thấy em khác ư
hôm rằm đến nay.
-
840. Đường dài mới
biết sức ngựa hay,
-
Bây giờ mới biết
con bạn dày trí khôn.
-
-
841. Nhứt ngôn
trúng, vạn ngôn dụng,
-
Nhứt ngôn bất
trúng, vạn sự bất thành.
-
Bậu với qua như bát
cơm nguội chan canh,
-
Có xa th́ chớ soạn
sành chuyện anh.
-
842. Nhứt ngôn
trúng, vạn ngôn dụng,
-
Nhứt ngôn bất
trúng, vạn sự bất thành.
-
Gió đưa tàu chuối
tanh bành,
-
Bậu ôm duyên bậu
bán, tứ diện thành đều hay.
-
843. Mặt giao mặt
đó đây hai mặt,
-
Tay bắt tay đây đó
hai tay,
-
Phải chi anh biết
chắc em rày,
-
Đường đi thiên sơn
vạn thủy,
-
Mấy mươi ngày anh
cũng phải đi.
-
844. Con thỏ giỡn
lân,
-
Lân quỳ trực thị,
-
Ai ở bạc t́nh th́
bị mũi tên.
-
845. Bắc nam rày
chẳng thuận t́nh,
-
Bảo em kết nghĩa
cho thành tấm thân.
-
846. Bất tham sanh
hề vô húy tử,
-
Anh có hoang đàng
em giữ hiếu trung.
-
847. Nhơn tham tài
tắc tử,
-
Điểu tham thực tắc
vong.
-
Ai hay bậu ở hai
ḷng,
-
Dụ anh tới chốn
loan pḥng hại anh.
-
848. Thà tôi chịu
chết trên nhành,
-
Chẳng thà bỏ bạn
sao đành bạn ơi.
-
849. Công bất
thành, danh bất toại nàng ôi!
-
Đứt dây Bà Nguyệt,
ỷ thôi rồi t́nh thương.
-
850. Chim loan,
chim én, chim phụng, chim nhàn,
-
Ba bốn con bay
thẳng một đàng,
-
Bỏ con tước rũ, đậu
cây liễu ủ, cây tùng tàn,
-
Mai sau anh có thác
xuống vàng,
-
Hồn khôn anh dật
dựa bên nàng anh chơi.
-
-
851 . Đêm
khuya hoài vọng đợi chờ,
-
Bạn loan dứt nghĩa
bao giờ không hay.
-
852. Trời cao đất
thấp,
-
Anh dện tam cấp,
-
Anh lập cửu trùng
đài,
-
vận hư trời xui
khiến,
-
Anh lập hoài cũng
hư.
-
853. Nhứt nhựt bất
kiến như tam ngoạt (nguyệt) hề, (1)
-
Thăm em một chút
anh phải trở về,
-
Sợ e trăng lặn tư
bề người dưng.
-
(1) Một ngày không
thấy như ba tháng (Trích trong Kinh Thi).
-
854. Gan teo ruột
thắt chín từng, em ơi,
-
Em náu nương phụ
mẫu cầm chừng đợi anh.
-
855. Tới đây cụm
liễu giao nhành,
-
Hỏi em kết ngỡi
(nghĩa) có thành hay không.
-
856. Kư mă phùng Bá
Lạc,
-
Đại bàng điểu ngộ
lang phong.
-
Anh muốn chơi cho
biết chốn đục trong,
-
Dầu mà anh có lâm
nơi tử địa,
-
Tấm ḷng anh cũng
ưng.
-
857. Cha mẹ biểu
ưng em đừng mới phải,
-
Em nỡ ḷng nào bạc
ngăi với anh.
-
858. Trống điểm
canh thâu trên lầu nhặt thúc,
-
Rượu một bầu hồng
cúc giải khuây.
-
859. Chim lạc bầy
t́m cây nó ẩn,
-
Tớ lạc thầy, thơ
thẩn vào ra.
-
860. Linh đinh vịt
lội giang hà,
-
Nói cho tết lớp,
bạc đà trong tay.
-
-
861. Một mai
bóng xế trăng lài,
-
Không ai ǵn giữ
trong ngoài cho em.
-
862. Đèn nào cao
bằng đèn Châu Đốc,
-
Đất nào dốc bằng
đất Nam Vang,
-
Một tiếng anh than
đôi hàng lụy nhỏ,
-
Em có chút mẹ già,
biết bỏ cho ai.
-
863. Nghinh hôn giá
thú bất khả luận tài,
-
Trăm năm chẳng hiệp
dươn hài,
-
Anh nằm lăn xuống
bệ, anh lạy dài ông Tơ.
-
864. Ba bốn năm tấm
tượng rách, tôi cũng c̣n thờ,
-
Ḷng em thương ai
biết, dạ em chờ ai hay.
-
865. Cực khổ anh,
anh cũng là trai,
-
Ngặt em là gái,
hành hài tấm thân.
-
866. Ngộ kỳ thời
dục báo quân ân,
-
Thấy nàng muốn kết
châu trần nàng ơi!
-
867. Bấy lâu bậu
cần mẫn cái vườn đào,
-
T́nh xưa ngồi cựu,
bậu có nhớ chút nào hay không
-
868. Bậu với qua
t́nh mặn ngỡi (nghĩa) nồng,
-
Siêu nước sôi chớ
quạt, làn gió lồng anh phải che.
-
869. Sóng dợn bè
tre, con cu sè đuôi phụng,
-
Em có xa anh rồi,
cũng để bụng thương anh.
-
870. Đồng hồ vội
trở sang canh,
-
Sá chi một chút
duyên lành,
-
Anh than hết tiếng,
con bạn đành chẳng trao.
-
-
871. Nguyện
cùng dưới thấp trên cao,
-
Đón con bạn cũ mà
trao trâm vàng.
-
872. Tay cầm nhành
bứa, lụy ứa hai hàng,
-
Xuân xanh anh chẳng
gặp, huê tàn gặp em.
-
873. Trăm năm cốt
rụi xương tàn,
-
Anh có đầu thai
kiếp khác, dạ anh c̣n nhớ em,
-
Em cũng chẳng lo
cốt rụi xương tàn,
-
Tiền nhựt em xảnh,
hậu đoàn ră thây.
-
874. Vai mang kiều
khấu,
-
Tay giấu sợi dây
cương dài,
-
Nặng nề anh không
tiếc,
-
Anh tiếc tài con
ngựa hay.
-
875. Một nhành tre,
năm ba nhành trảy,
-
Sáu bảy nhành gai.
-
Thương em anh chẳng
dám đoái hoài,
-
Chờ cho bát nước
lên đài sẽ hay.
-
876. C̣n chi nay
thiếp mai chàng,
-
Ghe anh lui khỏi
bến, bậu lăng loàn biết đâu.
-
877. Gối luôn chẳng
đặng giao đầu, (1)
-
Trai thương bát
ngát, gái sầu bơ ngơ.
-
(1) Gối luôn:
gối dài, hai người gối.
-
878. Câu vàng, lưỡi
bạc, nhợ tơ,
-
Câu th́ câu vậy cá
chờ có nơi.
-
879. Vợ lớn đánh vợ
nhỏ,
-
Chạy ra cứa ngơ ,
-
Ngóng cổ kêu trời!
-
Ớ
anh ơi ?
-
Nhứt phu lưỡng phụ,
ở đời đặng đâu?
-
880. Thấy nàng anh
cũng muốn thương,
-
Sợ e nhứt mă lưỡng
cương khó cầm.
-
(1) Một chồng 2 vợ,
Một ngựa hai cương
-
-
881. Anh
hùng tường trải chín châu,
-
Tới đây lâm lụy
phải đầu nhà ngươi.
-
882. Huê tàn nhụy
rữa c̣n tươi,
-
Để trong quả bắc
chờ người phương xa.
-
883. Tay ôm cái mền
gấm,
-
Tay nắm cái gối
vàng.
-
Bước vô pḥng loan,
riêng than với bậu,
-
Đành chẳng đành
đứng lậu tiếng ra.
-
Đừng tin cái bụng
đàn bà,
-
Chỉ treo gươm tuệ,
nó sáng ḷa tợ châu.
-
884. Tay bưng đĩa
muối tay bợ tràng rau,
-
Thỉ
chung như nhứt sang
giầu mặc ai.
-
885. Áo vắt vai đi
đâu hăm hở,
-
Em đă có chồng rồi
mắc cỡ lêu lêu.
-
886. Áo vắt vai anh
đi dạo ruộng,
-
Anh có vợ rồi chẳng
chuộng bậu đâu.
-
B87. Ai làm con cá
bống đi tu,
-
Con cá thu nó khóc,
-
Con cá lóc nó rầu,
-
Phải chi ngoài biển
có cầu,
-
Em ra em vớt cái
đoạn sầu cho anh.
-
888. Chỉ xanh chỉ
trắng có lộn một sợi chỉ vàng, .
-
Dầu em có thêu
phụng vẽ hoàng,
-
Thân anh như chiếc
đ̣ dọc, đưa nàng sớm khuya.
-
889. Con chim quyên
nó lót ổ dưới đ́a,
-
Dầu ai có vặn khóa
bẻ ch́a,
-
Đôi lứa ta mới ngộ,
đừng na mới hay.
-
890. Bao giờ loan
phụng hiệp vầy, ,
-
Th́
anh mới đặng giải
khuây cơn sầu.
-
-
891. Người
rầu th́ kiểng cũng rầu,
-
Người rầu kiểng có
vui đâu bao giờ.
-
892. Muốn chồng đây
để chồng cho,
-
Đây là thục nữ
chẳng lo chi chồng.
-
893. Một cây tùng,
-
Năm bảy con thỏ
bạch nó leo chung,
-
Biết làm sao cho
đặng chung cùng với nhau.
-
894. Công dă tràng
thường ngày xe cát,
-
Sóng ba đào ai xét
công cho.
-
895. Nhứt thương,
nhị nhớ, tam sầu,
-
Giả như ông Lưu Bị
qua cầu Khổng Minh.
-
896. Hột châu rơi
xuống đĩa nghiên,
-
Vui cười chúng bạn,
sầu riêng một ḿnh.
-
897. Em sầu c̣n chỗ
thở than,
-
Anh sầu khác thể
nhang tàn đêm khuya.
-
898. Trách ai ăn
giấy bỏ b́a,
-
Làm cho bạn ngọc
cách ĺa đôi phang.
-
899. Bước vô vén
sáo hỏi thầm,
-
Cớ sao em rơi lụy
ướt đầm gối loan.
-
900. Nương theo
chéo áo bạn vàng,
-
Dầu sanh dầu tử
ḿnh nàng mà thôi.
|