1. Cộng Đồng Dân Tộc    2. Đình Chùa Miếu Mạo    3. Câu Chuyện Quê Ta    4. Địa Chí Hình Thành   5. Thắng Tích Quê Ta

Người Chăm ở Nam Bộ

Dohamide

 

Một trong những đặc điểm nổi bật của miền châu thổ sông Cửu Long ở Tây nam Việt Nam là có khá nhiều địa danh nghe khác lạ, và còn có thể nói là rất xa lạ với tiếng Việt thông dụng. Đi từ điểm cực Nam nơi chín cửa sông Cửu Long trổ ra biển khơi, ngược dòng Tiền giang và Hậu giang ......

Người đi tìm chữ viết Chăm H’Roi 

Hơn 4 năm qua (Thứ Tư, 28/09/2011 22:52), ở Phú Yên có một người lặng lẽ đi tìm chữ viết cho dân tộc Chăm H’Roi. Đó là ông là Ka Sô Liễng, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian ở xã Ea Chà Rang, huyện Sơn Hòa 

Là phó giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin...

Người Chàm trong mắt tôi
Nguyễn Ngọc Chính

Một ngày biếc thị thành ta rời bỏ
Quay về xem non nước giống dân Chàm
(Chế Lan Viên)

Ngoài tên gọi “Chàm” ta còn dùng các danh xưng như “Chăm”, “Hời”, “Chiêm Thành”… để chỉ một dân tộc đã từng có một quốc gia độc lập, hùng mạnh trong lịch sử, có nền văn hóa phát triển và là hậu duệ của các cư dân nền văn hóa Sa Huỳnh thời kì đồ sắt. Xem Tiếp

Những vũng nước cứu làng

TT - Đương tiết cốc vũ có nghĩa là “mưa rào” nhưng bầu trời vùng Panduranga (tên xưa người Chăm gọi vùng đất Ninh Thuận) cứ xanh ngắt vì nắng.

Sơn La Ký Sự - (Ghi chép về bản cũ, mường xưa) Nguyễn Khôi 

 Khoảng thời gian từ 1955 - 1975 thì 18 Châu Mường (huyện miền núi) phía Tây bắc Việt Nam là khu tự trị Thái Mèo, sau đổi là khu tự trị Tây Bắc. Tổ chức Nhà nước VNDCCH trên Trung ương là chính phủ ở Thủ đô Hà Nội, dưới là khu  hay tỉnh rồi tới huyện, xã, thôn (bản). Thời đó chính quyền cơ sở (chiềng - xã) còn rất yếu: Chủ tịch xã, trưởng bản phần lớn nói tiếng phổ thông (kinh) còn chưa thông, mới võ vẽ đọc thông viết thạo…Để giúp cơ sở hoạt động có hiệu lực thì cấp tỉnh, huyện thường cử cán bộ xuống giúp xã “chỉ đạo” (kiểu cố vấn, trợ lý) gọi là “cán bộ phụ trách xã”, nôm na là “cán bộ cắm bản”, thực hiện “3 cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm với dân bản).

Lễ đổ đầu của người Chăm H’roi

(Cinet) - Lễ đổ đầu là một nghi lễ truyền thống của người Chăm H’roi được tổ chức vào cuối năm âm lịch, từ ngày 25 đến ngày cuối cùng của tháng chạp theo lịch Chăm.

Nếu ai được dịp chứng kiến phép đổ đầu của lễ đổ đầu, với chi tiết dùng máu gà tươi hòa với rượu cần đổ lên trán các thành viên trong gia đình, sẽ thấy được hình ảnh thể hiện sự sinh sôi nảy nở, biểu hiện tính phồn thực với ý nghĩa tạo ra mọi sự sống mới, theo cách nghĩ của người Chăm H’roi.

Tượng nhà mồ: Lên Tây Nguyên đến các làng của người Bahnar, Jrai đến những khu nghĩa địa chúng ta như lạc vào cả rừng tượng gỗ, có những ngôi mộ mới thì tượng vẫn còn nguyên vẹn nhưng có những ngôi mộ cũ thì tượng nhà mồ đã bị bỏ ngổn ngang và biến thành rừng. Đó là hình ảnh nhà mồ của người dân bản địa Gia Lai.

Nhà mồ được dựng lên cho người chết, để hàng ngày người thân của người chết đem cơm nước đến và quét dọn như khi còn sống.

Lễ cúng thần rừng của người Pu Péo.

Dân tộc Pu Péo thuộc nhóm ngôn ngữ Ka-Đai, là một trong 5 dân tộc có số dân ít nhất trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Dân tộc Pu Péo hiện chỉ có 705 người, trong đó nam 346, nữ 359. 

Tại Hà Giang, người Pu Péo hiện có 606 người, sinh sống chủ yếu tại các xã Phố Là (huyện Đồng Văn); Sủng Tráng và Phú Lũng (huyện Yên Minh), ngoài ra còn một số hộ gia đình sinh sống rải rác tại huyện Mèo Vạc. Mặc dù số dân không đông, nhưng người Pu Péo lại sinh sống khá phân tán trên rẻo cao biên giới Việt-Trung. 

Chuyện người Tày Nùng
Vượt biển
...............................
Có hai anh em nhà kia mồ côi, lúc nhỏ rất yêu thương nhau. Sau khi người anh lấy vợ, rồi giàu có. Người anh trở nên nhạt nhẽo và bỏ mặc em sống nghèo đói lam lũ, rách rưới. Chị dâu thương tình vá áo cho đứa em chồng. Lưng áo rách của em đã in những ngón tay chàm của chị dâu. người anh đi làm về nhìn thấy vết tay chàm trên lưng áo em, ghen tức.(Xem thêm )

Cuộc chiến với ma rừng

Người Ba Na ở xã Đăk Pne, H.Kon Rẫy (Kon Tum) có tục khi sinh con ra chẳng may người mẹ bị chết thì làng phải chôn đứa con xấu số theo mẹ, nếu không ma rừng sẽ bắt tội, cả làng vạ lây. xem tiếp  

Thần thọai Bách Việt
Phạm quốc sơn

Bô Lão, người giữ thần thoại Việt

Cho đến trước thời đại biến động trên đất nước ta cách đây hơn nửa thế kỷ, hình ảnh êm đềm trong gia đình của làng xóm Việt Nam vẫn là: Sau bữa cơm chiều của một ngày đồng áng nương rẫy, con cháu quây quần chung quanh ông bà để nghe kể chuyện đời xưa. Đây không những tập tục quen thuộc trong cuộc sống tổ tiên ta mà còn của tất cả những tộc người trên giải đất Bách Việt. Câu tục ngữ “Ăn cơm mới, nói chuyện cũ” không phải riêng của chúng ta mà còn phổ biến cùng khắp các dân tộc anh em, người Hán về sau dịch ra thành câu: “Khất tân cốc, thuyết cựu thoại.”

Hủ tục giết trẻ nhỏ rùng rợn nơi núi rừng

Người mẹ không may chết khi đang sinh con, hoặc sinh con ngoài giá thú thì đứa trẻ sẽ bị giết chết một cách dã man.

“Dọ-tơm-amí” và “Joă ană” (chôn con theo mẹ và đạp cho chết) là 2 hủ tục hoang dã gây nên nhiều cái chết oan khốc cho trẻ sơ sinh. Khởi nguyên, tục “dọ tơm amí” chỉ quẩn quanh trong một số buôn làng của đồng bào Bana, Jơ rai, Jẻ Triêng, những sắc tộc bản địa đông đúc sinh sống lâu đời trên cao nguyên Gia Lai - Kon Tum, phía bắc Tây Nguyên. Nhưng sau đó, theo những nhóm người ly tán, giao thoa, tục “dọ tơm amí” lan nhiễm qua cả những cộng đồng Xêđăng, S’rá, và vài nhánh Ê đê ở những vùng nghèo khó nhất.

(VOV4) - Xong lễ chôn cất người chết, người Chăm H'roi ở Sơn Hòa (Phú Yên) cho rằng mối quan hệ giữa người sống với người chết chưa hết. Vậy là trong vài tháng sau đó, bà con "nuôi ma".

Văn hoá Chăm H’roi mang dấu ấn văn hoá vùng Trường Sơn - Tây Nguyên khá rõ. Người Chăm H’roi cũng có chiêng, có nhà sàn, có xoang... Chính sự hoà huyết tộc người giữa người Chăm với người Ê đê, người Ba na, Gia rai ở Bình Định, Phú Yên đã mang đến cho nhóm Chăm H’roi nhiều nét văn hoá mới, thú vị. Xem Tiếp

Cô dâu Ngái: Khóc...7 ngày trước khi về nhà chồng

Lên Rừng Thăm Bạn

Lâm Chương

Từ trên đồi cao nhìn xuống, giữa đại ngàn mênh mông xanh ngắt, đám rẫy của anh Khan nhỏ như một chiếc chiếu, màu nhạt lá non. Tôi lặn lội tìm đến giang sơn biệt lập của anh khi mùa bắp đang rộ trái. Lọt thỏm giữa đám rẫy là lều tranh. Giữa lều, treo một chiếc võng làm bằng bao bố. Những ngày ở đây, tôi ngủ trên chiếc võng này. Cái sạp tre để sát vách, chỗ ngủ hàng đêm của anh Khan.  Xem Tiếp và Ngắm Hoa Lạ

Cộng đồng Người Việt ở Trung Quốc

(Lịch sử Việt Nam) - Đối với chúng ta, rất ít người biết có một cộng đồng rất nhỏ (khoảng 22,000) người Jing (người Kinh) sống ở Tam Đảo (Quảng Tây, Trung Quốc) là một “khám phá” gây nhiều cảm xúc. Rồi lúc được biết họ đã rời xa Việt Nam 500 năm mà vẫn cố gắng duy trì bản sắc văn hóa dân tộc Việt trước sức đồng hóa rất mạnh của TQ, xem những điệu múa, đánh đàn bầu, nghe họ hát tiếng Việt làm ta xúc động…Xem tiếp

Huyền thoại những Pơtao Tây nguyên

1: Miền hư ảo của Pơtao Ia

“Thủy Xá”, vùng đất được nhắc đến trong Đại Nam chính biên liệt truyện phần nào khắc họa về những Pơtao Ia - “Vua nước” không ngai, chỉ tồn tại theo ý thức thần quyền với những giai thoại thú vị, làm giàu thêm phong vị văn hóa độc đáo của Tây nguyên. Xem tiếp:

Điển tích “bà Cố Hỉ” và chuyện ngọc nữ “trộm dưa”

Mỗi khi trò chuyện, nếu ai đó cố nhắc mãi những chuyện cũ không còn hợp thời, người dân lớp trước vùng sông nước Nam Bộ đã gọi trại “bà Thiên Y” thành “bà Cố Hỉ”. Vậy bà Cố Hỉ là ai?

Do chiến tranh, một bộ phận người Chăm thiên di vào Nam, được triều đình nhà Nguyễn chỉ định cư trú tại một số nơi gần bản doanh của quân triều để tiện bảo vệ, che chở. Xem tiếp